پس از آنكه از نقل آنچه كه صاحبان صحاح در فضائل خلفاى ثلاث نوشتند فارغ شديم اينك نوبت آن رسيده است كه به بررسى آنچه كه اينان در فضائل عايشه نقل كردند بپردازيم. البته در ضمن آن حفصه نيز بى نصيب نمانده است!

يكى از موضوعاتى كه دقت در آن بسيارى از مسائل را براى همه روشن مى‏كند، اين است كه بدانيم از نظر اهل سنت مخالفت و دشمنى و حتى كوچكترين توهين به خلفاى ثلاث و جنگ با آنها گر چه خود آغازگر آن بوده باشند، گناهى نابخشودنى بوده و آن شخص يا آن گروه محكوم به ارتداد و خروج از دين شده و خونشان مباح و كشتن آنها جايز و بلكه واجب مى باشد ولذا مى بينيم كه در طول تاريخ بيگناهانى به جرم شيعه بودن و قبول نداشتن خلفاى ثلاث و نه فحش و توهين به آنها -كه ما آن را صحيح نمى‏دانيم- به فتواى علماى اهل سنت به قتل رسيدند و نمونه بارز آن شهادت شهيد اول و نمونه‏هاى زمان ما كشتار فجيع شيعيان به دست گروههايى از فرق اهل سنت در پاكستان و عراق مى باشد.

در بررسى خلفا در صحاح نوشتيم كه وقتى مالك بن نويره حاضر به پرداخت زكات به ابوبكر نشد او و قومش به «اهل رده» معروف شده و رواياتى را كه عده‏اى از اصحاب را اهل جهنم مى داند بر آنها حمل مى‏كنند. ولى خالد بن وليد كه مالك و عده‏اى را به شهادت رساند و در همان شبِ كشتن مالك، با همسرش ازدواج كرد، او كه از شمشيرش خون بيگناهان مى‏ريخت، به لقب «سيف اللّه» مفتخر گشت. اما اگر كسى به أمير الموءمنين علي بن أبي طالب عليه‏السلام جسارت كرده يا با او به نبرد برخيزد يا بر منابر بر او لعنت كند نه تنها هيچ ايرادى نمى‏توان بر او وارد كرد بلكه جايگاه او نيز بهشت برين است و اگر كسى به دشمنان على عليه‏السلام جسارت كند يا با آنها مخالف باشد او نيز مهدور الدم بوده و قتل او نيز جايز بلكه لازم است.

حاكم در مستدرك از أبي عبد اللّه جدلى نقل مى‏كند كه مى‏گويد: وارد بر أم سلمة شدم. به من گفت:

آيا در ميان شما به رسول خدا صلى‏الله‏عليه‏و‏آله ناسزا گفته مى‏شود؟ گفتم: پناه بر خدا، يا كلمه‏اى مشابه آن، گفت: «سمعت رسول اللّه صلى‏الله‏عليه‏و‏سلم ، يقول: من سبّ عليا فقد سبّنى»، يعنى هر كه على را ناسزا گويد مرا ناسزا گفته است. سند اين روايت هم از نظر حاكم و هم از نظر ذهبى صحيح است.

آيا آنانكه آن حضرت را دشنام مى‏دادند بايد از آنها تجليل شود يا آنكه به جرم ناسزاگويى به رسول خدا صلى‏الله‏عليه‏و‏آله مطرود واقع شوند؟!

در روايتى ديگر - كه اين روايت نيز از نظر حاكم و ذهبى صحيح است - از ابوذر نقل مى‏كند كه گفت: «قال رسول اللّه صلى‏الله‏عليه‏و‏سلم : من أطاعنى فقد أطاع اللّه و من عصانى فقد عصى اللّه ومن أطاع عليّا فقد أطاعنى ومن عصى عليّا فقد عصانى». آيا آنانكه به جنگ با او برخاستند، نافرمانى خدا و رسولش را ننمودند؟

از إبن عباس نيز با سند صحيح روايت مى‏كند كه وقتى مردى از اهل شام نزدش علي عليه‏السلام را دشنام داد خطاب به او گفت: «يا عدو اللّه! آذيت رسول اللّه صلى‏الله‏عليه‏و‏سلم ». يعنى: اى دشمن خدا! رسول خدا صلى‏الله‏عليه‏و‏آله را آزردى. سپس با استشهاد به آيه 57 از سوره احزاب كه مى‏فرمايد: «آنان كه خدا و رسولش را بيازارند خداوند آنها را در دنيا و آخرت لعنت كرده و بر ايشان عذابى خوار كننده مهيا كرده است». او را مشمول آن دانسته است.