سؤال كننده : فرهاد.ف

توضيح سؤال :

امام حسين (ع) با اين كه مي دانست شهيد مي شود ، چرا اقدام به قيام كرد؟

بسم الله الرحمان الرحيم

با عرض سلام و خسته نباشيد ! عده اي از افرادي كه دنبال پيدا كردن نقص و اشكال از عملكرد امامان مي باشند ، در شبكه ها... طرح ميكنند كه اگر امام حسين (عليه السلام) عالم بر شهادتش بود ، چرا به طرف كربلا رفت ؟ چنانچه صدمه رساندن خود از محرمات است !!!!

اين تفكري كه بي سوادان و بهانه جويان دارند .

آيا اين سخن صحيح است ؟ چرا؟

پاسخ :

يكي از شبهاتي كه ممكن است ذهن خواننده يا شنونده روضه امام حسين عليه السلام را به خود مشغول كند اين است كه امام حسين عليه السلام با اين كار خود را به هلاكتي انداخته اند كه خداوند در قرآن با آيه « وَلَا تُلْقُوا بِأَيْدِيكُمْ إِلَي التَّهْلُكَةِ ؛ خود را با دستهايتان به هلاكت نيندازيد » نهي كرده است . وانجام اين كار، خود كشي است

چطور ممكن است امام حسين عليه السلام كه فرزند رسول گرامي اسلام و امير المؤمنين عليه السلام است و با دين اسلام آشنايي كامل دارد چنين كاري كرده باشند ؟

براي رسيدن به جواب از اين شبهه مقدمه اي را در مورد معناي آيه « هلاكت » اشاره مي نماييم تا معني هلاكت حرام مشخص شود ، تا بعد ببنيم كه آيا اين عنوان در مورد قيام بزرگ امام حسين عليه السلام صدق مي كند يا خير .

خداوند در قرآن في فرمايند :

وَأَنْفِقُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَلَا تُلْقُوا بِأَيْدِيكُمْ إِلَي التَّهْلُكَةِ وَأَحْسِنُوا إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُحْسِنِينَ . البقره / 195 .

در راه خدا انفاق كنيد و خود را با دستهايتان به هلاكت نيندازيد و نيكي كنيد كه خداوند نيكو كاران را دوست دارد .

« تهلكة» در اين آيه به معناي هلاكت است و مقصود از آن هر كاري است كه انجام آن به انسان ضرر بزرگي بزند كه تحمل آن در حالت عادي ممكن نيست ؛ مانند فقر يا مريضي يا مرگ .

اين آيه كريمه در ابتدا به انفاق در راه خدا ؛ يعني فداكاري در راه وي و بخشش در طريقي كه او مي پسندد ، دعوت و پس از آن از انداختن خود در هلاكت منع مي نمايد . پس مراد از هلاكت در اين آيه ، هلاكتي است كه از ترك فداكاري و از خود گذشتگي در راه خدا نشأت مي گيرد .

سپس مي فرمايد " و نيكي كنيد" . يعني با فداكاري و از خودگذشتگي در راه خدا از نيكو كاران باشيد ؛ پر واضح است كه هر نوع فداكاري ، فداكاري نيكو نمي باشد وهر بخششي محبوب و پسنديده درگاه خداوند نيست ؛ زيرا اگر چنين بود بايد فداكاري هاي ديوانگان و نادانان نيز ، در نزد خداوند پسنديده باشد .

فداكاري و از جان گذشتگي مورد پسند خداوند شرايطي دارد كه مهمترين آن ، اين دو شرط است :

1. فداكاري و از خود گذشتگي در راه و هدفي باشد كه عقلاي عالم آن را مي پسندند ؛ و گر نه اگر از محدوده عقل خارج شده و داخل در اعمال جنون آميز يا ناخود آگاه شود ، مورد پسند خداوند نخواهد بود ؛

2 . آن چه در راه او هديه مي شود از نظر ارزش ، از خود هديه ، داراي برتري و فضيلت باشد ؛ مانند گذشتن از مال براي به دست آوردن علم يا سلامتي . و يا قرباني كردن حيواني براي تامين نياز غذايي انسان . در يك كلام ،هرچه هدف والاتر باشد فداكاري در راه آن برتر و كامل تر است .

اين دو مطلب ، دو شرط اساسي از شروطي هستند كه بايد در هر بخشش و انفاق و فداكاري رعايت شود تا آن فداكاري نيكو بوده و در راه خدا به حساب آيد .

با اين مقدمه ، به خوبي مشخص مي شود كه قيام امام حسين عليه السلام به طور كامل در راه خدا بوده است ؛ زيرا و اين دو شرط را به نحو كامل داشته است ؛ بنابراين تمام فداكاري هايي كه آن حضرت در روز عاشورا انجام داده اند ، در راه خدا و مورد رضايت الله بوده است.

خلاصه اينكه : آيه هلاكت ( يا هر دليلي كه خودكشي را حرام مي كند ) شامل هر گونه خود را به خطر انداختن نمي شود ؛ و قرباني كردن جان و مال را اگر براي هدفي بزرگ و شريف - مثل آن قيام جاودان امام حسين عليه السلام - باشد ، حرام نمي كند ؛ چون در فداكاري هاي حضرت شروط فداكاري شريف و از خود گذشتگي مقدس به بهترين نحو موجود است .

اگر نبود فداكاري حسين عليه السلام در روز عاشورا ، اسلام ، قرآن و هر آن چه پيامبران در طول تاريخ آورده بودند ، در زير آوار بدعت ها ، سياه نمايي ها و انحرافاتي كه خلفاي پيشين به وجود آورده بودند دفن مي شد و اثري از آن باقي نمي ماند ؛ همانطور كه اديان گذشته در زير اين رسوبات مدفون شد و اثر درستي از آن ها بر جاي نماند .

پس قيام امام حسين عليه السلام هم عقلائي است و هم هدفي كه آن حضرت دارد ، از دادن جان و مال و فرزند و در يك كلمه تمام هستي ، باارزش تر است .

موفق باشيد

گروه پاسخ به شبهات

مؤسسه تحقيقاتي حضرت ولي عصر (عج)