2024 November 7 - پنج شنبه 17 آبان 1403
آيا سوره الانسان در شأن اهل البيت عليهم السلام نازل شده است ؟
کد مطلب: ٥١٥٢ تاریخ انتشار: ٢٥ مرداد ١٣٩٩ - ٠٩:٠٠ تعداد بازدید: 13065
پرسش و پاسخ » عقائد شيعه
آيا سوره الانسان در شأن اهل البيت عليهم السلام نازل شده است ؟

سؤال كنندگان : رضانور و محمدصفا

توضيح سئوال:

آيا امامان از نور آفريده شده اند ؟

ائمه از نور خدا هستند يعني چه ؟

دوست سئوال كننده با توجه به رواياتي كه از يك سو پيرامون خلقت ائمه عليهم السلام از «نور» وارد شده و از سوي ديگر آيات اوّل سوره «الانسان» كه اشاره به خلقت انسان از نطفه دارد، اين سئوال برايش ايجاد شده است كه اگر سوره انسان در رابطه با اهل بيت عليهم السلام است و در اين سوره نيز به خلقت انسان ها از طريق نطفه اشاره مي كند پس چگونه بعضي از روايات تصريح نموده اند كه اهل بيت عليهم السلام از نور آفريده شده اند؟

پاسخ :

شأن نزول سوره الانسان:

اصل ماجرا:

ابن عباس مي گويد: «حسن و حسين عليهما السّلام بيمار شدند، پيامبر صلّي اللّه عليه و آله با جمعي از ياران به عيادتشان آمدند، و به علي عليه السّلام گفتند: اي ابو الحسن! خوب بود نذري براي شفاي فرزندان خود مي كردي.

علي عليه السّلام و فاطمه عليها السّلام و فضه كه خادمه آنها بود نذر كردند كه اگر آنها شفا يابند سه روز روزه بگيرند.

چيزي نگذشت كه هر دو شفا يافتند، در حالي كه از نظر مواد غذائي دست خالي بودند علي عليه السّلام سه من جو قرض نمود، و فاطمه عليها السّلام يك سوم آن را آرد كرد، و نان پخت، هنگام افطار سائلي بر در خانه آمد و گفت: «السّلام عليكم اهل بيت محمّد صلّي اللّه عليه و آله سلام بر شما اي خاندان محمد! مستمندي از مستمندان مسلمين هستم، غذائي به من بدهيد».

آنها همگي مسكين را بر خود مقدم داشتند، و سهم خود را به او دادند و آن شب جز آب ننوشيدند.

روز دوم را همچنان روزه گرفتند و موقع افطار وقتي كه غذائي را آماده كرده بودند (همان نان جوين) يتيمي بر در خانه آمد آن روز نيز ايثار كردند و غذاي خود را به او دادند (بار ديگر با آب افطار كردند و روز بعد را نيز روزه گرفتند).

در سومين روز، اسيري به هنگام غروب آفتاب بر در خانه آمد. اين بار نيز سهم غذاي خود را به او دادند هنگامي كه صبح شد علي عليه السّلام دست حسن و حسين عليهما السّلام را گرفته بود و خدمت پيامبر صلّي اللّه عليه و آله آمدند هنگامي كه پيامبر صلّي اللّه عليه و آله آنها را مشاهده كرد ديد از شدت گرسنگي مي لرزند! فرمود: اين حالي را كه در شما مي بينم براي من بسيار گران است، سپس برخاست و با آنها حركت كرد هنگامي كه وارد خانه فاطمه عليها السّلام شد ديد در محراب عبادت ايستاده، در حالي كه از شدت گرسنگي شكم او به پشت چسبيده، و چشمهايش به گودي نشسته، پيامبر صلّي اللّه عليه و آله ناراحت شد در همين هنگام جبرئيل نازل گشت و گفت اي محمّد! اين سوره را بگير، خداوند با چنين خانداني به تو تهنيت مي گويد، سپس سوره «هل اتي» را بر او خواند».

اسناد و منابع تفسيري اهل سنّت :

در اين رابطه مي توان به كتاب هاي تفسير شيعه و سنّي مراجعه نمود كه ما به برخي از تفاسير اهل سنّت كه به اين موضوع تصريح نموده اند اشاره مي كنيم:

تفسير مقاتل بن سليمان، مقاتل بن سليمان(150 هق) ، ج 3، ص 428 - شواهد التنزيل، حاكم حسكاني (قرن 5 هق )، ج 2، ص 399 - تفسير الثعلبي، ثعلبي(427 هق) ج 10، ص 96 - تفسير السمرقندي، أبو الليث سمرقندي(383 هق) ، ج 3، ص 504 - تفسير السمعاني، سمعاني(489 هق)، ج 6، ص 116- الكشاف عن حقائق التنزيل وعيون الأقاويل - جار الله زمخشري(538 هق) ، ج 4، ص 197- تفسير الرازي، فخر رازي(606 هق)، ج 30، ص 244 - تفسير القرطبي، قرطبي(671 هق)، ج 19، ص 131- تفسير البيضاوي، بيضاوي(682 هق)، ج 5، ص 428 - تفسير الآلوسي، آلوسي(1270 هق)، ج 29، ص 157

به اين ترتيب روايت فوق از رواياتي است كه در ميان اهل سنت نيز مشهور بلكه متواتر است.

نمونه هائي از متون تفسيري اهل سنّت:

به عنوان نمونه به متن بعضي از تفاسير فوق از اهل سنّت اشاره مي كنيم:

حاكم حسكاني از علماي بزرگ اهل سنّت كه در قرن پنجم مي زيسته مي نويسد:

عن ابن عباس في قوله تعالي : ( ويطعمون الطعام علي حبه ) ( مسكينا ويتيما وأسيرا ، إنما نطعمكم لوجه الله لا نريد منكم جزاء ولا شكورا ، إنا نخاف من ربنا يوما عبوسا قمطريرا ) الآيات ( قال : ) نزلت في علي ابن أبي طالب أطعم عشاءه وأفطر علي القراح

از ابن عبّاس در باره آيه شريفه: «و يطعمون اطعام ... روايت شده كه اين آيه در حقّ [امير المؤمنين] علي بن ابي طالب [عليه السلام ] نازل شده است كه افطار خود را به ديگران انفاق نمود و با دلي غمگين[از غصه و ماتم تنگدستي ديگران] افطار نمود.

شواهد التنزيل، حاكم حسكاني (قرن 5 هق )، ج 2 ص 406 .

قرطبي در تفسير خود مي نويسد:

فنزلت : « ويطعمون الطعام علي حبه مسكينا ويتيما وأسيرا » ذكره الثعلبي . وقال أهل التفسير: نزلت في علي وفاطمة رضي الله عنهما وجارية لهما اسمها فضة .

اهل تفسير گفته اند: آيه «و يطعمون الطعام ... در شأن [امير المؤمنين] علي بن ابي طالب [عليه السلام ] و [حضرت ] فاطمه [سلام الله عليها] و خادمه آنها به نام فضّه نازل شده است.

تفسير القرطبي، قرطبي(671 هق)، ج 19، ص 130 .

شوكاني در فتح القدير آورده است:

وأخرج ابن مردويه عن ابن عباس في قوله ( ويطعمون الطعام ) الآية قال : نزلت هذه الآية في علي بن أبي طالب وفاطمة بنت رسول الله صلي الله عليه وآله وسلم

ابن مردويه از ابن عبّاس در باره آيه شريفه «و يطعمون الطعام» روايت نموده است : اين آيه در باره [امير المؤمنين] علي بن ابي طالب [عليه السلام ] و [حضرت ] فاطمه [سلام الله عليها] دختر رسول خدا صلي الله عليه وآله وسلّم نازل گرديده است.

فتح القدير، شوكاني(1255 هق) ، ج 5، ص 349 .

آيا امامان از نور آفريده شده اند؟

نور در قرآن

در بعضي از آيات قرآن كريم وقتي سخن از «نور» آمده در روايات اهل بيت عصمت و طهارت عليهم السلام به ائمه عليهم السلام تفسير شده است مانند: رواياتي كه در كتاب اصول كافي، جلد اوّل، صفحه 191 به بعد در بابي مستقل تحت عنوان «باب أنّ الائمه عليهم السلام نورالله عزّوجلّ » آمده:

به عنوان نمونه به چند روايت با اسناد صحيح از اين باب اشاره مي كنيم :

نور ائمه نازل شده از سوي خدا

روايتي صحيحه در اصول كافي از شيخ كليني آمده:

أَحْمَدُ بْنُ مِهْرَانَ عَنْ عَبْدِ الْعَظِيمِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ الْحَسَنِيِّ عَنْ عَلِيِّ بْنِ أَسْبَاطٍ وَ الْحَسَنِ بْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ أَبِي أَيُّوبَ عَنْ أَبِي خَالِدٍ الْكَابُلِيِّ قَالَ سَأَلْتُ أَبَا جَعْفَرٍ عليه السلام عَنْ قَوْلِ اللَّهِ تَعَالَي« فَآمِنُوا بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ النُّورِ الَّذِي أَنْزَلْنا (التغابن/ 8) فَقَالَ يَا أَبَا خَالِدٍ النُّورُ وَ اللَّهِ الْأَئِمَّةُ عليه السلام يَا أَبَا خَالِدٍ لَنُورُ الْإِمَامِ فِي قُلُوبِ الْمُؤْمِنِينَ أَنْوَرُ مِنَ الشَّمْسِ الْمُضِيئَةِ بِالنَّهَارِ وَ هُمُ الَّذِينَ يُنَوِّرُونَ قُلُوبَ الْمُؤْمِنِينَ وَ يَحْجُبُ اللَّهُ نُورَهُمْ عَمَّنْ يَشَاءُ فَتُظْلَمُ قُلُوبُهُمْ وَ يَغْشَاهُمْ بِهَا

ابو خالد كابلي گويد: از امام باقر عليه السّلام در باره قول خداي تعالي (التغابن/ 8) «به خدا و رسولش و نوري كه فرستاديم ايمان آوريد» پرسيدم فرمود: اي ابا خالد به خدا قسم مقصود از نور ائمه عليهم السّلام است. اي ابا خالد! نور امام در دل مؤمنان، از نور خورشيد تابان در روز روشن تر است و ايشانند كه دلهاي مؤمنين را منور كنند و خدا از هر كه خواهد نور ايشان را پنهان دارد پس دل آنها تاريك گردد و در ظلمت رود.

روايت صحيحه از اصول كافي ، شيخ كليني(329 هق)، ج 1 ، ص195، ح 4 باب أن الائمه نور الله عزّوجلّ .

نور همان امامت است

روايت صحيحه اي ديگر از اصول كافي:

أَحْمَدُ بْنُ إِدْرِيسَ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ عُبَيْدِ اللَّهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ وَ مُوسَي بْنِ عُمَرَ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْفُضَيْلِ عَنْ أَبِي الْحَسَنِ عليه السّلام قَالَ سَأَلْتُهُ عَنْ قَوْلِ اللَّهِ تَبَارَكَ وَ تَعَالَي يُرِيدُونَ لِيُطْفِؤُا نُورَ اللَّهِبِأَفْواهِهِمْ (الصف/ 8) قَالَ يُرِيدُونَ لِيُطْفِئُوا وَلَايَةَ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ عليه السّلام بِأَفْوَاهِهِمْ قُلْتُ قَوْلُهُ تَعَالَي وَ اللَّهُ مُتِمُّ نُورِهِ (الصف/ 8) قَالَ يَقُولُ وَ اللَّهُ مُتِمُّ الْإِمَامَةِ وَ الْإِمَامَةُ هِيَ النُّورُ وَ ذَلِكَ قَوْلُهُ عَزَّ وَ جَلَّ فَآمِنُوا بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ النُّورِ الَّذِي أَنْزَلْنا (التغابن/ 8) قَالَ النُّورُ هُوَ الْإِمَامُ

محمد بن فضيل گويد از حضرت ابو الحسن عليه السّلام راجع به قول خداي تعالي (الصف/ 8) «مي خواهند نور خدا را با پف دهان خود خاموش كنند» پرسيدم، فرمود: يعني مي خواهند ولايت امير المؤمنين عليه السّلام را با پف دهانشان خاموش كنند، گفتم سپس خداي تعالي فرمايد: «و خدا كامل كننده نور خويش است» فرمود: يعني و خدا كامل كننده امامت است و امامت همان نور است و همانست كه خداي عز و جل فرمايد «به خدا و رسولش و نوري كه فرو فرستاده ايم ايمان آوريد» مقصود از نور همان امام است.

روايت صحيحه از اصول كافي ، شيخ كليني(329 هق)، ج 1 ، ص195، ح 6 ، باب أن الائمه نور الله عزّوجلّ .

نورٌ علي نور

شيخ كليني در روايت صحيحه اي ديگر آورده است:

عَلِيُّ بْنُ مُحَمَّدٍ وَ مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ عَنْ سَهْلِ بْنِ زِيَادٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ بْنِ شَمُّونٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ الْأَصَمِّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْقَاسِمِ عَنْ صَالِحِ بْنِ سَهْلٍ الْهَمْدَانِيِّ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ عليه السلام فِي قَوْلِ اللَّهِ تَعَالَي اللَّهُ نُورُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ مَثَلُ نُورِهِ كَمِشْكاةٍ (النور/ 35) فَاطِمَةُ سلام الله عليها فِيها مِصْباحٌ (النور/35)الْحَسَنُ الْمِصْباحُ فِي زُجاجَةٍ (النور/ 35) الْحُسَيْنُ الزُّجاجَةُ كَأَنَّها كَوْكَبٌ دُرِّيٌّ (النور/35) فَاطِمَةُ كَوْكَبٌ دُرِّيٌّ بَيْنَ نِسَاءِ أَهْلِ الدُّنْيَا يُوقَدُ مِنْ شَجَرَةٍ مُبارَكَةٍ (النور/35) إِبْرَاهِيمُ عليه السلام زَيْتُونَةٍ لا شَرْقِيَّةٍ وَ لا غَرْبِيَّةٍ (النور/ 35) لَا يَهُودِيَّةٍ وَ لَا نَصْرَانِيَّةٍ يَكادُ زَيْتُها يُضِي ءُ (النور/ 35) يَكَادُ الْعِلْمُ يَنْفَجِرُ بِهَا وَ لَوْ لَمْ تَمْسَسْهُ نارٌ نُورٌ عَلي نُورٍ (النور/ 35) إِمَامٌ مِنْهَا بَعْدَ إِمَامٍ يَهْدِي اللَّهُ لِنُورِهِ مَنْ يَشاءُ (النور/ 35) يَهْدِي اللَّهُ لِلْأَئِمَّةِ مَنْ يَشَاءُ وَ يَضْرِبُ اللَّهُ الْأَمْثالَ لِلنَّاسِ (النور/ 355) قُلْتُ أَوْ كَظُلُماتٍ (النور/40) قَالَ الْأَوَّلُ وَ صَاحِبُهُ يَغْشاهُ مَوْجٌ (النور/ 40) الثَّالِثُ مِنْ فَوْقِهِ مَوْجٌ (النور/40) ظُلُمَاتٌ الثَّانِي بَعْضُها فَوْقَ بَعْضٍ (النور/ 40) مُعَاوِيَةُ وَ فِتَنُ بَنِي أُمَيَّةَ إِذا أَخْرَجَ يَدَهُ (النور/ 40) الْمُؤْمِنُ فِي ظُلْمَةِ فِتْنَتِهِمْ لَمْ يَكَدْ يَراها وَ مَنْ لَمْ يَجْعَلِ اللَّهُ لَهُ نُوراً (النور/40) إِمَاماً مِنْ وُلْدِ فَاطِمَةَ سلام الله عليها فَما لَهُ مِنْ نُورٍ (النور/ 40) إِمَامٍ يَوْمَ الْقِيَامَةِ وَ قَالَ فِي قَوْلِهِ يَسْعي نُورُهُمْ بَيْنَ أَيْدِيهِمْ وَ بِأَيْمانِهِمْ (الحديد/12) أَئِمَّةُ الْمُؤْمِنِينَ يَوْمَ الْقِيَامَةِ تَسْعَي بَيْنَ يَدَيِ الْمُؤْمِنِينَ وَ بِأَيْمَانِهِمْ حَتَّي يُنْزِلُوهُمْ مَنَازِلَ أَهْلِ الْجَنَّةِ

صالح بن سهل همداني گويد امام صادق عليه السلام راجع به قول خداي تعالي (النور/ 35) در تأويل آن چنين فرمود: «خدا نور آسمانها و زمين است، حكايت نور او چون فانوسي است» آن فانوس فاطمه عليها السلام است «كه در آن فانوس چراغيست» آن چراغ حسن است «چراغ در آبگينه است» آبگينه حسين است «آبگينه مانند اختر درخشاني است» آن اختر درخشان فاطمه است در ميان زنان جهان «از درخت پر بركتي برافروزد» آن درخت حضرت ابراهيم عليه السّلام است «درخت زيتوني است نه خاوري و نه باختري» نه يهودي و نه نصراني «كه نزديكست روغنش برافروزد» نزديكست علم از آن بجوشد «اگر چه آتشي به او نرسد، نوريست روي نوري» از فاطمه امامي پس از امامي آيد «خدا هر كه را خواهد به نور خود رهبري كند» هر كه را خدا خواهد به امامان رهبري كند «و خدا براي مردم مثلها مي زند» همداني گويد: عرض كردم: (تأويل اين كلمات را بفرمائيد) «يا مانند تاريكيها» فرمود: اولي و رفيقش باشند «موجي او را فرا گرفت» سومي است روي آن موجي بود، «اينها ظلماتي است» آن موج دومي است «كه برخي زير برخي متراكمند» معاويه و فتنه هاي بني اميه است «چون كسي دستش را بيرون كند نزديك نيست كه آن را ببيند» حال مؤمن است در تاريكي فتنه بني اميه (فجايع بني اميه بر مؤمنين احاطه كند و آنها را سرگردان نمايد) «و كسي كه خدا براي او نوري مقرر نفرموده يعني امامي از اولاد فاطمه عليها السلام ندارد «هيچ نوري براي او نباشد» روز قيامت امامي نداشته باشد، و در باره قول خداي تعالي (الحديد/12) «نور آنها از پيش رو و طرف راست مي شتابد» فرمود: روز قيامت ائمه مؤمنين از پيش رو و طرف راست مؤمنين مي شتابند تا ايشان را به منازل اهل بهشت وارد سازند.

روايت صحيحه از اصول كافي ، شيخ كليني(329 هق)، ج 1 ، ص195، ح 5 ، باب أن الائمه نور الله عزّوجلّ .

البته در آياتي ديگر از قرآن كريم «نور» به معاني ديگري غير از اهل بيت عليهم السلام نيز تفسير شده است مثل اين موارد:

1 - «القرآن المجيد»: ( المائدة/15)

2 - «الإيمان»: (البقرة/257)

3 - «الهداية الإلهية»: (الأنعام/122)

4 - «الدين الإسلامي»: (التوبة/32)

5 - «النبي الأكرم صلي الله عليه وآله وسلم»: (الأحزاب/46)

الأمثل في تفسير كتاب الله المنزل ، آيت الله ناصر مكارم شيرازي ، ج 11 ، ص 103 .

جهت اطلاع بيشتر در اين زمينه مي توانيد به تفاسير قرآن كريم مراجعه كنيد.

آفرينش اهل بيت از نور:

در بسياري از روايات معتبر از جمله زيارت «جامعه كبيره» كه در سند و اعتبار آن هيچ شك و ترديدي نيست تعبيراتي آمده كه به قطع و يقين ثابت مي كند كه خلقت اوّليّه اهل بيت عليهم السلام از نور بوده است.

زيارت جامعه كبيره:

« ... خلَقَكُمُ اللهُ أَنواراً فجَعلَكُمْ بعرشِهِ مُحدِقينَ حتَّي مَنَّ عَلَينا بِكُم ، فَجَعَلَكُم في بُيُوتٍ اَذِنَ اللهُ اَنْ تُرفَعَ ويُذكَرَ فيهَا اسْمُهُ ... »

«...خداوند شما را به مثابه نور خلق نمود و شما در جوار عرش او گرد آمده بوديد تا آن زمان كه خداوند بر ما منّت گذارد و شما را در خانه هايي كه اراده بلندي و رفعت آنها را نموده بود قرار داد تا درآن خانه ها ذكر و نام او برده شود... »

من لا يحضره الفقيه، شيخ صدوق(381 هق) ، ج 2، ص 613 .

زيارت وارث :

«اَشْهدُ اَنّكُمْ نُورَاً فِي الْاَصْلابِ الشَّامِخَه وَ الْاَرْحامِ المُطَهَّره»

«شهادت مي دهم كه شما ها نوري در صلب هاي شامخ و رَحِم هاي پاك و طاهر بوده ا يد»

زيارت وارث، مصباح المتهجد، شيخ طوسي(460 هق )، ص 720 .

أخبرنا محمد بن محمد ، قال : أخبرني أبو الحسن علي بن الحسن البصري ، قال : حدثنا أبو بشر أحمد بن إبراهيم العمي ، قال : حدثنا أبو الطيب محمد ابن علي الأحمر الناقد ، قال : حدثني نصر بن علي ، قال : حدثنا عبد الوهاب بن عبد الحميد ، قال : حدثنا حميد ، عن نصر بن مالك ، قال : سمعت رسول الله صلي الله عليه وآله يقول : كنت أنا وعلي عن يمين العرش نسبح الله قبل أن يخلق آدم بألفي عام ، فلما خلق آدم جعلنا في صلبه ، ثم نقلنا من صلب إلي صلب في أصلاب الطاهرين وأرحام المطهرات حتي انتهينا إلي صلب عبد المطلب ، فقسمنا قسمين : فجعل في عبد الله نصفا ، وفي أبي طالب نصفا ، وجعل النبوة والرسالة في ، وجعل الوصية والقضية في علي ، ثم اختار لنا اسمين اشتقهما من أسمائه ، فالله المحمود وأنا محمد ، والله العلي وهذا علي ، فأنا للنبوة والرسالة ، وعلي للوصية والقضية

نصر بن مالك مي گويد: از رسول خدا صلي الله عليه وآله وسلّم شنيدم كه فرمود: من و علي [عليه السّلام] دو هزار سال قبل از آفرينش آدم در جانب راست عرش الهي به تسبيح خداوند مشغول بوديم، و چون خداوند، آدم [عليه السّلام] را خلق نمود ما در صلب او قرار گرفتيم و همواره از صلب او به صلب ديگري و از رَحِمي به رَحِم ديگر كه همه از اصلاب و رَحِم هاي طاهر و پاكيزه بودند منتقل مي شديم تا اين كه به صلب عبدالمطلب رسيديم كه از آن جا به دو قسمت تقسيم شديم نيمي در صلب عبدالله و نيم ديگر در صلب ابوطالب قرار گرفت. نبوت و رسالت در من و وصايت و خلافت در علي[عليه السّلام] قرار گرفت و براي ما دو اسم از نام خود مشتق نمود؛ خداوند محمود است و من محمد و خداوند علي است و اين هم علي است. من براي نبوت و علي براي وصايت.

الأمالي، شيخ طوسي(460 هق)، ص 183.

و يا به اين روايات معتبر دقّت كنيد:

أَحْمَدُ بْنُ إِدْرِيسَ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ عُبَيْدٍ اللَّهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَي وَ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ حَدِيدٍ عَنْ مُرَازِمٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ عليه السلام قَالَ قَالَ اللَّهُ تَبَارَكَ وَ تَعَالَي يَا مُحَمَّدُ إِنِّي خَلَقْتُكَ وَ عَلِيّاً نُوراً يَعْنِي رُوحاً بِلَا بَدَنٍ قَبْلَ أَنْ أَخْلُقَ سَمَاوَاتِي وَ أَرْضِي وَ عَرْشِي وَ بَحْرِي فَلَمْ تَزَلْ تُهَلِّلُنِي وَ تُمَجِّدُنِي ثُمَّ جَمَعْتُ رُوحَيْكُمَا فَجَعَلْتُهُمَا وَاحِدَةً فَكَانَتْ تُمَجِّدُنِي وَ تُقَدِّسُنِي وَ تُهَلِّلُنِي ثُمَّ قَسَمْتُهَا ثِنْتَيْنِ وَ قَسَمْتُ الثِّنْتَيْنِ ثِنْتَيْنِ فَصَارَتْ أَرْبَعَةً مُحَمَّدٌ وَاحِدٌ وَ عَلِيٌّ وَاحِدٌ وَ الْحَسَنُ وَ الْحُسَيْنُ ثِنْتَانِ ثُمَّ خَلَقَ اللَّهُ فَاطِمَةَ مِنْ نُورٍ ابْتَدَأَهَا رُوحاً بِلَا بَدَنٍ ثُمَّ مَسَحَنَا بِيَمِينِهِ فَأَفْضَي نُورَهُ فِينَا

امام صادق عليه السلام فرمود: خداي تبارك و تعالي فرمايد: اي محمد! من تو را و علي را به صورت نوري يعني روحي بدون پيكر آفريدم، پيش از آن كه آسمان و زمين و عرش و دريايم را بيافرينم، پس تو همواره يكتائي و تمجيد مرا مي گفتي، سپس دو روح شما را گرد آوردم و يكي ساختم، و آن يك روح مرا تمجيد و تقديس و تهليل مي گفت. آنگاه آن را به دو قسمت تقسيم كردم و باز هر يك از آن دو قسمت را به دو قسمت نمودم تا چهار روح شد، محمد يكي، علي يكي، حسن و حسين دو تا.

سپس خدا فاطمه را از نوري كه در ابتدا روحي بدون پيكر بود آفريد، آنگاه با دست خود ما را مسح كرد و نورش را به ما رسانيد.

روايت صحيحه از اصول كافي ، شيخ كليني(329 هق)، ج 1 ، ص440 ، باب مولد النبي و وفاته .

مرحوم علامه مجلسي(ره) در توضيح اين حديث اقوالي از خود و دانشمندان ديگر نقل مي كند، ولي آنچه توجه ما را جلب مي كند اين است كه مي گويد:

وَ اللَّهُ يَعْلِمُ حَقايقَ تِلكَ الاَسْرارِ وَ حُجَجُهُ الْاَخْيارُ عَلَيْهِمُ السَّلامُ

«خدا و حجّت هاي برگزيده او (اهل بيت عليهم السّلام ) حقايق اين اسرار را مي دانند».

خُطْبَةٌ أُخْرَي فِي مَدْحِ رَسُولِ اللَّهِ صلّي الله عليه و آله وَ الْأَئِمَّةِ عليه السّلام رَوَاهَا أَحْمَدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ الْهَاشِمِيُّ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ مُوسَي بْنِ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ عليهم السّلام قَالَ الْحُسَيْنُ عليه السّلام خَطَبَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ خُطْبَةً بَلِيغَةً فِي مَدْحِ رَسُولِ اللَّهِ صلي الله عليه و آله و سلّم فَقَالَ بَعْدَ حَمْدِ اللَّهِ وَ الصَّلَاةِ عَلَي نَبِيِّهِ لَمَّا أَرَادَ اللَّهُ أَنْ يُنْشِئَ الْمَخْلُوقَاتِ وَ يُبْدِعَ الْمَوْجُودَاتِ أَقَامَ الْخَلَائِقَ فِي صُورَةٍ وَاحِدَةٍ قَبْلَ دَحْوِ الْأَرْضِ وَ رَفْعِ السَّمَاوَاتِ ثُمَّ أَفَاضَ نُوراً مِنْ نُورِ عِزِّهِ فَلَمَعَ قَبَساً مِنْ ضِيَائِهِ وَ سَطَعَ ثُمَّ اجْتَمَعَ فِي تِلْكَ الصُّورَةِ وَ فِيهَا صُورَةُ رَسُولِ اللَّهِ صلي الله عليه و آله و سلّم فَقَالَ لَهُ تَعَالَي أَنْتَ الْمُرْتَضَي الْمُخْتَارُ وَ فِيكَ مُسْتَوْدَعُ الْأَنْوَارِ مِنْ أَجْلِكَ أَضَعُ الْبَطْحَاءَ وَ أَرْفَعُ السَّمَاءَ وَ أُجْرِي الْمَاءَ وَ أَجْعَلُ الثَّوَابَ وَ الْعِقَابَ وَ الْجَنَّةَ وَ النَّارَ وَ أَنْصِبُ أَهْلَ بَيْتِكَ عَلَماً لِلْهِدَايَةِ وَ أُودِعُ فِيهِمْ أَسْرَارِي بِحَيْثُ لَا يَغِيبُ عَنْهُمْ دَقِيقٌ وَ لَا جَلِيلٌ وَ لَا يَخْفَي عَنْهُمْ خَفِيٌّ أَجْعَلُهُمْ حُجَّتِي عَلَي خَلِيقَتِي وَ أُسْكِنُ قُلُوبَهُمْ أَنْوَارَ عِزَّتِي وَ أُطْلِعُهُمْ عَلَي مَعَادِنِ جَوَاهِرِ خَزَائِنِي ثُمَّ أَخَذَ اللَّهُ تَعَالَي عَلَيْهِمُ الشَّهَادَةَ بِالرُّبُوبِيَّةِ وَ الْإِقْرَارَ بِالْوَحْدَانِيَّةِ وَ إِنَّ الْإِمَامَةَ فِيهِمْ وَ النُّورَ مَعَهُمْ ثُمَّ إِنَّ اللَّهَ سُبْحَانَهُ أَخْفَي الْخَلِيقَةَ فِي غَيْبِهِ وَ غَيَّبَهَا فِي مَكْنُونِ عِلْمِهِ وَ نَصَبَ الْعَوَالِمَ وَ مَوَّجَ الْمَاءَ وَ أَثَارَ الزَّبَدَ وَ أَهَاجَ الدُّخَانَ فَطَفَا عَرْشُهُ عَلَي الْمَاءِ ثُمَّ أَنْشَأَ الْمَلَائِكَةَ مِنْ أَنْوَارٍ أَبْدَعَهَا وَ أَنْوَاعٍ اخْتَرَعَهَا ثُمَّ خَلَقَ الْمَخْلُوقَاتِ فَأَكْمَلَهَا ثُمَّ قَرَنَ بِتَوْحِيدِهِ نُبُوَّةَ نَبِيِّهِ فَشَهِدَتْ لَهُ السَّمَاوَاتُ وَ الْأَرْضُ وَ الْمَلَائِكَةُ وَ الْعَرْشُ وَ الْكُرْسِيُّ وَ الشَّمْسُ وَ الْقَمَرُ وَ النُّجُومُ وَ مَا فِي الْأَرْضِ بِالنُّبُوَّةِ وَ الْفَضِيلَةِ ثُمَّ خَلَقَ آدَمَ وَ أَبَانَ لِلْمَلَائِكَةِ فَضْلَهُ وَ أَرَاهُمْ مَا خَصَّهُ بِهِ مِنْ سَابِقِ الْعِلْمِ فَجَعَلَهُ مِحْرَاباً وَ قِبْلَةً لَهُمْ فَسَجَدُوا لَهُ وَ عَرَفُوا حَقَّهُ.

ثُمَّ إِنَّ اللَّهَ تَعَالَي بَيَّنَ لِآدَمَ عليه السلام حَقِيقَةَ ذَلِكَ النُّورِ وَ مَكْنُونَ ذَلِكَ السِّرِّ فَأَوْدَعَهُ شَيْئاً وَ أَوْصَاهُ وَ أَعْلَمَهُ أَنَّهُ السِّرُّ فِي الْمَخْلُوقَاتِ ثُمَّ لَمْ يَزَلْ يَنْتَقِلُ مِنَ الْأَصْلَابِ الطَّاهِرَةِ إِلَي الْأَرْحَامِ الزَّكِيَّةِ إِلَي أَنْ وَصَلَ إِلَي عَبْدِ الْمُطَّلِبِ فَأَلْقَاهُ إِلَي عَبْدِ اللَّه ثُمَّ صَانَهُ اللَّهُ عَنِ الْخَثْعَمِيَّةِ حَتَّي وَصَلَ إِلَي آمِنَةَ فَلَمَّا أَظْهَرَهُ اللَّهُ بِوَاسِطَةِ نَبِيِّنَا صلي الله عليه و آله و سلّم.

حضرت امير المؤمنين عليه السلام در ستايش رسول خدا صلّي اللَّه عليه و آله و سلم سخنراني رسائي كرد و پس از ثناي خدا و درود بر پيامبرش فرمود: هنگامي كه خدا اراده كرد آفريدگانش را بيافريند، به پاداشت مردمان را بر يك چهره پيش از گستردن زمين و بلند كردن آسمانها، سپس واگذار كرد نوري را از نور عزتش، شعله اي درخشيد كه از روشني آن همه جا فروزان شد. سپس به اين صورت گرد آورد و در آن چهره رسول خدا بود.

سپس خداي تعالي به او فرمود: تو پسنديده شده و انتخاب شده اي و در تو نورها به امانت نهفته شده. به خاطر تو بطحا را آفريدم و آسمان را برافراشتم و آب را جاري كردم و ثواب و عقاب و بهشت و جهنم قرار دادم. خاندان ترا به عنوان نشانه هدايت بلند مي كنم و در آنان رازهايم را بامانت ميگذارم به طوري كه رازي بزرگ و كوچك از آنان پنهان نماند و پوشيده نماند بر آنان پوشيده اي. آنان را حجت خود بر مردم قرار مي دهم و نور عزتم را در دلهايشان جاي گزين كنم. آنان را بر كانهاي جواهر گنجهايم آگاه نمايم.

سپس خداي تعالي از آنان گواهي و اقرار به پروردگاري و يكتائي گرفت و اين كه امامت در ميان ايشانست و نور با آنانست.

سپس خداي سبحان آفريدگانش را در نهانش پوشاند و آنان را در دانش پوشيده اش پنهان كرد و بلند كرد جهان ها را و به حركت در آورد آب ها را و كف آشكار شد و دود حركت كرد پس عرش به آب بالا آمد. بعد فرشتگان را از نوري آفريد. ونوع هائي اختراع نمود. بعد موجودات را آفريد و آنها را كامل كرد. بعد به توحيدش را به نبوت همنشين كرد. پس گواهي دادند برايش آسمان ها و زمين ها، فرشتگان، عرش، كرسي، خورشيد، ماه، ستارگان (و هر چه كه در زمين بود) به نبوت و برتري.

سپس آدم را آفريد و برتري آدم را بر فرشتگان آشكارا ساخت و به آنان آنچه را كه ويژه آدم از علم پيشين بود نشان داد. پس او را محراب و قبله براي فرشتگان قرار داد. سپس بر آدم سجده كردند و حقش را شناختند.

بعد خداي تعالي حقيقت آن نور را براي آدم روشن كرد و سرّ نهاني را آشكار نمود. پس در او چيزي به امانت سپرد و به او سفارش كرد و او را آگاه نمود كه آن نور از آفرينش است.

سپس از صلبي به صلب پاك ديگر و به كانون رَحِم هاي پاكيزه انتقال داد تا رسيد به عبد المطلب.

سپس آن نور را به سوي عبد اللَّه افكند و خداوند او را از شر فاطمه ي خثعميه نگه داشت تا به آمنه رسيد. پس چون خدا آشكار ساخت به واسطه ي پيامبر ما ...

تذكرة الخواص ، ص121 ، باب ششم ، خطبة في مدح النبي والأئمة . ومروج الذهب ، ج1،ص 17 ، ط . مصر و 43 - 44 ط . بيروت،باب ذكر المبدأ وشأن الخليقة . و بحار الأنوار ، ج 74، ص 302 .

هم چنين در روايت ديگري آمده است:

عَنِ الْمُفَضَّلِ قَالَ قُلْتُ لِمَوْلَانَا الصَّادِقِ عليه السلام مَا كُنْتُمْ قَبْلَ أَنْ يَخْلُقَ اللَّهُ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضَ قَالَ كُنَّا أَنْوَاراً نُسَبِّحُ اللَّهَ تَعَالَي وَ نُقَدِّسُهُ حَتَّي خَلَقَ اللَّهُ الْمَلَائِكَةَ فَقَالَ لَهُمُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ سَبِّحُوا فَقَالَتْ أَيْ رَبَّنَا لَا عِلْمَ لَنَا فَقَالَ لَنَا سَبِّحُوا فَسَبَّحْنَا فَسَبَّحَتِ الْمَلَائِكَةُ بِتَسْبِيحِنَا أَلَا إِنَّا خُلِقْنَا أَنْوَاراً وَ خُلِقَتْ شِيعَتُنَا مِنْ شُعَاعِ ذَلِكَ النُّورِ فَلِذَلِكَ سُمِّيَتْ شِيعَة

مفضل گفت: به مولايمان حضرت صادق عليه السّلام عرض كردم: شما قبل از خلقت آسمان ها و زمين چه بوديد؟ فرمود: ما انواري بوديم كه تسبيح مي كرديم و تقديس مي نموديم تا خداوند ملائكه را آفريد و به آن ها فرمود: تسبيح كنيد! گفتند: خدايا ما نمي دانيم! آن گاه خداوند به ما (اهل بيت) فرمود: تسبيح كنيد! ما تسبيح نموديم و ملائكه از تسبيح ما (اهل بيت) تسبيح نمودند.

ما نور آفريده شديم و شيعيان ما از شعاع اين نور خلق شده اند. و به همين جهت شيعه نام گرفته اند.

اثبات الوصية، ص 153 - بحار الأنوار، ج 25 ، ص 21، ح 34 باب بدء خلقهم

سيّد هاشم بحراني در غايه المرام مي نويسد:

ابن بابويه في ( كتاب النصوص علي الأئمة الاثني عشر ) قال : حدثنا أبو الحسن علي بن الحسين بن محمد قال : حدثنا أبو محمد هارون بن موسي في شهر ربيع الأول سنة إحدي وثمانين وثلاثمائة ، قال : حدثني أبو علي محمد بن همام قال : حدثني أبو علي بن كثير البصري قال : حدثني الحسن بن محمد بن أبي شعيب الحراني قال : حدثنا سكين بن كثير أبو بسطام ، عن شعبة بن الحجاج ، عن هشام بن زيد عن أنس بن مالك . قال هارون : وحدثنا حيدر بن محمد نعيم السمرقندي ، قال : حدثنا أبو النضر محمد بن مسعود العياشي ، عن يوسف بن السحت البصري ، قال : حدثنا منجاب بن الحرث ، قال : حدثنا محمد بن بشار ، عن محمد بن جعفر عبد ربه قال : حدثنا شعبة ، عن هشام بن زيد عن أنس بن مالك أَنَسِ بْنِ مَالِكٍ قَالَ كُنْتُ أَنَا وَ أَبُو ذَرٍّ وَ سَلْمَانُ وَ زَيْدُ بْنُ أَرْقَمَ عِنْدَ النَّبِيِّ صلي الله عليه و آله و سلّم إِذْ دَخَلَ الْحَسَنُ وَ الْحُسَيْنُ عليه السلام فَقَبَّلَهُمَا رَسُولُ اللَّهِ وَ قَامَ أَبُو ذَرٍّ فَانْكَبَّ عَلَيْهِمَا وَ قَبَّلَ أَيْدِيَهُمَا ثُمَّ رَجَعَ فَقَعَدَ مَعَنَا فَقُلْنَا لَهُ سِرّاً يَا أَبَا ذَرٍّ أَنْتَ رَجُلٌ شَيْخٌ مِنْ أَصْحَابِ رَسُولِ اللَّهِ تَقُومُ إِلَي صَبِيَّيْنِ مِنْ بَنِي هَاشِمٍ فَتَنْكَبُّ عَلَيْهِمَا وَ تُقَبِّلُ أَيْدِيَهُمَا فَقَالَ نَعَمْ لَوْ سَمِعْتُمْ مَا سَمِعْتُ فِيهِمَا مِنْ رَسُولِ اللَّهِ صلي الله عليه و آله و سلّم لَفَعَلْتُمْ لَهُمَا أَكْثَرَ مِمَّا فَعَلْتُ أَنَا فَقُلْنَا وَ مَا سَمِعْتَ يَا أَبَا ذَرٍّ قَالَ سَمِعْتُهُ يَقُولُ لِعَلِيٍّ عليه السلام وَ لَهُمَا يَا عَلِيُّ وَ اللَّهِ لَوْ أَنَّ رَجُلًا صَلَّي وَ صَامَ حَتَّي يَصِيرَ كَالشَّنِّ الْبَالِي إِذًا مَا نَفَعَتْهُ صَلَاتُهُ وَ لَا صَوْمُهُ إِلَّا بِحُبِّكُمْ يَا عَلِيُّ مَنْ تَوَسَّلَ إِلَي اللَّهِ جَلَّ شَأْنُهُ بِحُبِّكُمْ فَحَقٌّ عَلَي اللَّهِ أَنْ لَا يَرُدَّهُ يَا عَلِيُّ مَنْ أَحَبَّكُمْ وَ تَمَسَّكَ بِكُمْ فَقَدْ تَمَسَّكَ بِالْعُرْوَةِ الْوُثْقَي قَالَ ثُمَّ قَامَ أَبُو ذَرٍّ وَ خَرَجَ فَتَقَدَّمْنَا إِلَي رَسُولِ اللَّهِ فَقُلْنَا أَخْبَرَنَا أَبُو ذَرٍّ عَنْكَ بِكَيْتَ وَ كَيْتَ فَقَالَ صَدَقَ أَبُو ذَرٍّ وَ صَدَقَ وَ اللَّهِ أَبُو ذَرٍّ مَا أَظَلَّتِ الْخَضْرَاءُ وَ لَا أَقَلَّتِ الْغَبْرَاءُ عَلَي ذِي لَهْجَةٍ أَصْدَقَ مِنْ أَبِي ذَرٍّ ثُمَّ قَالَ صلي الله عليه و آله و سلّم خَلَقَنِيَ اللَّهُ تَبَارَكَ وَ تَعَالَي وَ أَهْلَ بَيْتِي مِنْ نُورٍ وَاحِدٍ قَبْلَ أَنْ يَخْلُقَ آدَمَ عليه السلام بِسَبْعَةِ آلَافِ عَامٍ ثُمَّ نَقَلَنَا إِلَي صُلْبِ آدَمَ عليه السلام ثُمَّ نَقَلَنَا مِنْ صُلْبِهِ إِلَي أَصْلَابِ الطَّاهِرِينَ إِلَي أَرْحَامِ الطَّاهِرَاتِ فَقُلْنَا يَا رَسُولَ اللَّهِ فَأَيْنَ كُنْتُمْ وَ عَلَي أَيِّ مِثَالٍ كُنْتُمْ قَالَ أَشْبَاحاً مِنْ نُورٍ تَحْتَ الْعَرْشِ نُسَبِّحُ اللَّهَ تَعَالَي وَ نُقَدِّسُهُ وَ نُمَجِّدُهُ ثُمَّ قَالَ صلي الله عليه و آله و سلّم لَمَّا عُرِجَ بِي إِلَي السَّمَاءِ وَ عِنْدَ سِدْرَةِ الْمُنْتَهَي وَدَّعَنِي جَبْرَائِيلُ عليه السلام فَقُلْتُ لَهُ فِي هَذَا الْمَكَانِ تُفَارِقُنِي فَقَالَ إِنِّي لَا أَجُوزُهُ فَتُحْرَقَ أَجْنِحَتِي ثُمَّ قَالَ زُجَّ بِي فِي النُّورِ مَا شَاءَ اللَّهُ وَ أَوْحَي اللَّهُ تَبَارَكَ وَ تَعَالَي إِلَيَّ يَا مُحَمَّدُ إِنِّي اطَّلَعْتُ إِلَي الْأَرْضِ اطِّلَاعَةً فَاخْتَرْتُكَ مِنْهَا فَجَعَلْتُكَ نَبِيّاً ثُمَّ اطَّلَعْتُ ثَانِيَةً فَاخْتَرْتُ مِنْهَا عَلِيّاً وَ جَعَلْتُهُ وَصِيَّكَ وَ وَارِثَكَ وَ وَارِثَ عِلْمِكَ وَ الْإِمَامَ مِنْ بَعْدِكَ وَ أُخْرِجُ مِنْ أَصْلَابِكُمَا الذُّرِّيَّةَ الطَّاهِرَةَ وَ الْأَئِمَّةَ الْمَعْصُومِينَ خُزَّانَ عِلْمِي فَلَوْلَاكُمْ مَا خَلَقْتُ الدُّنْيَا وَ لَا الْآخِرَةَ وَ لَا الْجَنَّةَ وَ لَا النَّارَ يَا مُحَمَّدُ أَ تُحِبُّ أَنْ تَرَاهُمْ قُلْتُ نَعَمْ فَنُودِيتُ يَا مُحَمَّدُ ارْفَعْ رَأْسَكَ فَرَفَعْتُ رَأْسِي فَإِذَا أَنَا بِأَنْوَارِ عَلِيٍّ وَ فَاطِمَةَ وَ الْحَسَنِ وَ الْحُسَيْنِ وَ عَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ وَ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ وَ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ وَ مُوسَي بْنِ جَعْفَرٍ وَ عَلِيِّ بْنِ مُوسَي وَ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ وَ عَلِيِّ بْنِ مُحَمَّدٍ وَ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيٍّ وَ الْحُجَّةِ بْنِ الْحَسَنِ يَتَلَأْلَأُ وَجْهُهُ مِنْ بَيْنِهِمْ نُوراً كَأَنَّهُ كَوْكَبٌ دُرِّيٌّ فَقُلْتُ يَا رَبِّ وَ مَنْ هَؤُلَاءِ وَ مَنْ هَذَا قَالَ يَا مُحَمَّدُ هُمُ الْأَئِمَّةُ مِنْ بَعْدِكَ الْمُطَهَّرُونَ مِنْ صُلْبِكَ وَ هَذَا الْحُجَّةُ الَّذِي يَمْلَأُ الْأَرْضَ قِسْطاً وَ عَدْلًا وَ يَشْفِي صُدُورَ قَوْمٍ مُؤْمِنِينَ فَقُلْنَا بِآبَائِنَا وَ أُمَّهَاتِنَا يَا رَسُولَ اللَّهِ ص لَقَدْ قُلْتَ عَجَباً فَقَالَ صلي الله عليه و آله و سلّم وَ أَعْجَبُ مِنْ هَذَا أَنَّ قَوْماً يَسْمَعُونَ مِنِّي هَذَا الْكَلَامَ ثُمَّ يَرْجِعُونَ عَلَي أَعْقَابِهِمْ بَعْدَ إِذْ هَدَاهُمُ اللَّهُ وَ يُؤْذُونَنِي فِيهِمْ مَا لَهُمْ لَا أَنَالَهُمُ اللَّهُ شَفَاعَتِي .

انس بن مالك گفت: من و ابوذر، سلمان، زيد بن ارقم خدمت پيامبر بوديم كه ناگاه حسن و حسين عليهما السلام بر آن حضرت وارد شدند رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلّم آن دو را بوسيد سپس ابو ذر حركت كرد و خودش را به روي آن دو افكند و دست هايشان را بوسيد و بعد برگشت به جاي خود و با ما نشست. ما به او گفتيم: اي اباذر! تو پير مردي از اصحاب و ياران رسول خدا براي دو تا بچه از بني هاشم بلند مي شوي و دست آن دو را مي بوسي؟!

ابوذر گفت: آري! اگر آنچه را كه من از رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلّم در باره اين دو فرزند شنيدم شما هم مي شنيديد همين كار مرا انجام مي داديد بلكه بيشتر از آنچه من انجام دادم شما انجام مي داديد. گفتم: اي ابا ذر آنچه شنيده اي چيست؟ گفت: شنيدم آن حضرت به علي عليه السلام مي فرمود: اي علي! به خدا سوگند! اگر مردي نماز بگزارد و روزه بگيرد تا مانند مشك خشكيده شود نماز و روزه اش فائده اي ندارد مگر به دوستي شما. اي علي! هر كس متوسل به خدا شود به واسطه دوستي شما، بر خدا سزاوار است كه او را نا اميد برنگرداند. يا علي! هر كس شما را دوست دارد و چنگ به دامن شما بزند به دستگيره محكمي چنگ زده. بعد ابوذر ايستاد و سپس بيرون رفت.

ما نزد رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلّم رفتيم و عرض كرديم: ابوذر از زبان شما چنين و چنان مي گويد.

رسول خدا صلّي اللَّه عليه و آله فرمود: ابوذر راست گفته است ! آسمان بر مردي سايه نيافكنده و زمين مردي بر روي خود حمل نكرده كه راست گوتر از ابوذر باشد.

سپس پيامبر فرمود: خدا من و اهل بيت مرا هفت هزار سال پيش از خلقت آدم از يك نور آفريد و بعد از آن ما را به پشت آدم انتقال داد و از آن جا به سوي پشت هاي پاك و پاكيزه ورَحِم هاي طيّب و طاهر.

عرض كرديم: اي رسول خدا ! شما در آن زمان كجا و به چه شكلي بوديد؟

فرمود: ما در زير عرش خداوند و در نمادهائي از نور بوديم كه خداي را تسبيح و تقديس و تمجيد مي كرديم.

بعد پيامبر فرمود: چون مرا به آسمان بردند و به سدرة المنتهي رسيدم جبرئيل مرا واگذاشت. گفتم: اي دوست من جبرئيل! در اين مكان از من جدا مي شوي؟ گفت: من اگر بيايم پرهايم مي سوزد. بعد پيامبر فرمود: غرق در نور گرديدم و خداي تبارك و تعالي به سوي من وحي فرستاد كه: اي محمّد! من بر زمين توجّه كردم و تو را اختيار كردم و پيامبر خود قرار دادم. بعد مرتبه دوم بر زمين اطلاع پيدا كردم و علي عليه السلام را اختيار كردم و او را وصي تو، و وارث علم تو و امام بعد از تو قرار دادم و از نسل شما ذريه پاك و امامان پاكدامن را گنجينه هاي علم خود قرار دادم و اگر شما نبوديد دنيا و آخرت و بهشت و جهنم را نمي آفريدم.

اي محمّد! دوست داري آنان را ببيني؟ عرض كردم: آري! سپس ندائي شنيدم كه: اي محمّد! سرت را بلند كن! من هم سرم را بلند كردم. ناگاه نورهاي علي، فاطمه، حسن، حسين، علي بن الحسين، محمّد بن علي، جعفر بن محمّد، موسي بن جعفر، علي بن موسي، محمّد بن علي، علي بن محمّد، حسن بن علي، حجة بن الحسن را ديدم كه چهره او از ميان ايشان مي درخشيد گويا ستاره اي درخشانست.

عرض كردم: پروردگارا ! اينان كيستند و اين چهره نوراني كيست؟ فرمود: اي محمّد اينان امامان پاكدامن از نسل تو و اين حجتي است كه زمين را پر از عدل و داد مي كند و دل هاي مؤمنان را شفا مي دهد. همه گفتيم: اي رسول خدا ! پدران و مادران ما فداي شما سخني بس شگفت آور بيان فرموديد!!!

سپس رسول خدا صلّي اللَّه عليه و اله و سلّم فرمود: شگفت آورتر از اين كلام اين است كه گروهي از من اين سخن را مي شنوند پس از آن كه خدا آنان را هدايت مي كند عقب گرد مي نمايند و مرا در باره فرزندانم آزار مي دهند خدا شفاعت مرا به آنان نرساند.

غاية المرام، سيد هاشم بحراني(1107 هق) ، ج 1، ص 45 - ارشاد القلوب ، ج 2 ، ص 415 - كفاية الأثر، ص 70 - بحار الأنوار، ج 36 ، ص 301

حسن بن سليمان حلّي در المحتضر مي نويسد:

سَأَلَ ابْنُ مهروان عَبْدَ اللَّهِ بْنَ عَبَّاسٍ فِي تَفْسِيرِ قَوْلِهِ تَعَالَي وَ إِنَّا لَنَحْنُ الصَّافُّونَ وَ إِنَّا لَنَحْنُ الْمُسَبِّحُونَ قَالَ كُنَّا عِنْدَ رَسُولِ اللَّهِ صلي الله عليه و آله و سلّم فَأَقْبَلَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ عَلِيُّ بْنُ أَبِي طَالِبٍ عليه السلام فَلَمَّا رَآهُ النَّبِيُّ الْمُكَرَّمُ تَبَسَّمَ فِي وَجْهِهِ وَ قَالَ مَرْحَباً بِمَنْ خَلَقَهُ اللَّهُ تَبَارَكَ وَ تَعَالَي قَبْلَ كُلِّ شَيْ ءٍ خَلَقَنِي اللَّهُ وَ عَلِيّاً قَبْلَ أَنْ يَخْلُقَ آدَمَ عليه السلام بِأَرْبَعِينَ أَلْفَ عَامٍ فَقُلْتُ يَا رَسُولَ اللَّهِ كَانَ الِابْنُ قَبْلَ الْأَبِ فَقَالَ نَعَمْ إِنَّ اللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَي خَلَقَنِي وَ خَلَقَ عَلِيّاً قَبْلَ أَنْ يَخْلُقَ آدَمَ بِهَذِهِ الْمُدَّةِ وَخَلَقَ نُوراً فَقَسَمَهُ نِصْفَيْنِ خَلَقَنِي مِنْ نِصْفٍ وَ خَلَقَ عَلِيّاً مِنَ النِّصْفِ الْآخَرِ قَبْلَ الْأَشْيَاءِ فَنُورُهَا مِنْ نُورِي وَ نُورِ عَلِيٍّ ثُمَّ جَعَلَنَا عَنْ يَمِينِ الْعَرْشِ ثُمَّ خَلَقَ الْمَلَائِكَةَ فَسَبَّحْنَا وَ سَبَّحَتِ الْمَلَائِكَةُ وَ هَلَّلْنَا وَ هَلَّلَتِ الْمَلَائِكَةُ وَ كَبَّرْنَا وَ كَبَّرَتِ الْمَلَائِكَةُ وَ كَانَ ذَلِكَ مِنْ تَعْلِيمِي وَ تَعْلِيمِ عَلِيٍّ عليه السلام وَ كَانَ فِي عِلْمِ اللَّهِ السَّابِقِ أَنْ لَا يَدْخُلَ النَّارَ مُحِبٌّ لِي وَ لِعَلِيٍّ وَ كَذَا كَانَ فِي عِلْمِهِ أَنْ لَا يَدْخُلَ الْجَنَّةَ مُبْغِضٌ لِي وَ لِعَلِيٍّ أَلَا وَ إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ خَلَقَ الْمَلَائِكَةَ بِأَيْدِيهِمْ أَبَارِيقُ مِنَ اللُّجَيْنِ مَمْلُوءَةٌ مِنْ مَاءِ الْجَنَّةِ مِنَ الْفِرْدَوْسِ فَمَا أَحَدٌ مِنْ شِيعَةِ عَلِيٍّ إِلَّا وَ هُوَ طَاهِرُ الْوَالِدَيْنِ تَقِيٌّ نَقِيٌّ مُؤْمِنٌ بِاللَّهِ...

پسر مهران از عبد اللَّه ابن عباس پرسيد در تفسير قول خداي تعالي: وَ إِنَّا لَنَحْنُ الصَّافُّونَ وَ إِنَّا لَنَحْنُ الْمُسَبِّحُونَ. عبد اللَّه گفت: ما در خدمت رسول خدا بوديم سپس امير المؤمنين عليّ بن ابي طالب آمد چون پيامبر او را ديد لبخندي بر لبانش نقش بست و فرمود: مرحبا به كسي كه او را خدا پيش از همه چيز آفريده.

خداوند، من و عليّ را آفريد چهل هزار سال پيش از آنكه آدم را بيافريند.

من عرض كردم: مگر ممكن است پسر پيش از پدر باشد؟ فرمود: آري همانا خداي تبارك و تعالي من و عليّ را آفريد چهل هزار سال پيش از آدم سپس نوري آفريد و آن را دو نصف كرد من را از نصفي و عليّ را از نصف ديگر آفريد پيش از همه چيز پس نور اشياء از نور من و عليّ است.

بعد ما را به طرف راست عرش قرار داد. سپس فرشتگان را آفريد. ما تسبيح گفتيم و فرشتگان تسبيح گفتند. لا اله الّا اللَّه گفتيم و فرشتگان گفتند. تكبير گفتيم و آنان نيز گفتند و عبادت فرشتگان را من و عليّ به آنها آموختيم. و در علم پيشين الهي آمده كه دوست من و عليّ وارد دوزخ نمي شود و نيز در علم خدا آمده كه دشمن من و عليّ وارد بهشت نشوند.

آگاه باش كه خداي عزّ و جلّ فرشتگان را آفريد و در دست هاي آنان تُنگ هائي پر از آب بهشت فردوس بود پس هيچ كس از شيعه ي عليّ نيست مگر اين كه پدر و مادرش پاكدامن و پرهيزكار و مؤمن به خدا بوده ...

المحتضر، حسن بن سليمان حلي، ص 286 - ارشاد القلوب ، ج 2، ص 372 .

اين ها تعداد كمي از رواياتي بود كه به آن اشاره نموديم جهت اطّلاع بيشتر از اين گونه روايات مي توانيد به منابع زير مراجعه نمائيد:

أصول كافي ، ج 1 ، ص 439 باب مولد النبي و وفاته - بحار الأنوار ، ج 25 ، ص 1 تا 33 - الطرائف ، ج 1 ، ص 15 - بصائر الدرجات ، ص 73 و ص 84 - تفسير فرات الكوفي ، ص 207 - معاني الاخبار ، ص 396 - ميزان الحكمة ، ج10 ، ص 229 - كشف الغطاء ، ص 7 - الهداية الكبري ، ص 100 .

باز هم بايد اين كلام علّامه مجلسي رحمه الله عليه را تكرار كنيم كه:

وَ اللَّهُ يَعْلِمُ حَقايقَ تِلكَ الاَسْرارِ وَ حُجَجُهُ الْاَخْيارُ عَلَيْهِمُ السَّلامُ

«خدا و حجّت هاي برگزيده او (اهل بيت عليهم السّلام ) حقايق اين اسرار را مي دانند».

رفع ابهام غلوّ و مبالغه:

اگر اين گونه روايات موجب تعجّب و شگفتي گرديد و يا احتمال غلّو و مبالغه در اين موارد داده شد بايد عرض كنيم:

در صورتي كه نسبت به صدور روايتي از جانب امام معصوم عليه السلام يقين پيدا نموديم ديگر نمي توان آن را تنها با عقل شخصي و معلومات ناقص خود سنجيده و آن بزرگواران را با انسان هاي عادي قياس نمود و در اين رهگذر استبعاد نمود و به انكار و محال شمردن آن ها روي آورد و از باب غلوّ و مبالغه از سوي غاليان دانست بلكه:

هشدار قرآن كريم در اجتناب از عجيب شمردن بعضي حقايق!

قرآن كريم از گروهي هم چون اصحاب كهف و رقيم كه به مراتب شأن و مقامشان از اهل بيت عصمت و طهارت عليهم السلام پائين تر است ياد كرده و با دادن درسي مهمّ به انسان ها توصيه مي فرمايد كه مبادا كساني با شنيدن اخبار و روايات وارده در رابطه با آنها تعجب نموده و آن را انكار نمايد:

أَمْ حَسِبْتَ أَنَّ أَصْحابَ الْكَهْفِ وَ الرَّقيمِ كانُوا مِنْ آياتِنا عَجَبا(كهف/9)

آيا پنداشته اي كه اصحاب كهف و رقيم از نشانه هاي شگفت انگيز ما بوده اند؟

هشدار روايات!

امام صادق عليه السلام نيز به همين مطلب اشاره كرده و مي فرمايد:

عَنِِ الْمُفَضَّلِ قَالَ: قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ عليه السلام مَا جَاءَكُمْ مِنَّا مِمَّا يَجُوزُ أَنْ يَكُونَ فِي الْمَخْلُوقِينَ وَ لَمْ تَعْلَمُوهُ وَ لَمْ تَفْهَمُوهُ فَلَا تَجْحَدُوهُ وَ رُدُّوهُ إِلَيْنَا وَ مَا جَاءَكُمْ عَنَّا مِمَّا لَا يَجُوزُ أَنْ تَكُونَ فِي الْمَخْلُوقيِنَ فَاجْحِدُوهُ وَ لَا تَرُدُّوهُ إِلَيْنَا

مفضل گفت: حضرت صادق عليه السّلام فرمود: هر چه از ما به شما رسيد كه امكان دارد يك نفر انجام دهد اما شما نمي دانيد و نمي فهميد انكار نكنيد بلكه برگردانيد به خودمان. و اما آنچه كه براي مخلوق هم امكان ندارد منكر شويد و به ما هم برنگردانيد.

بحار الأنوار، علامة مجلسي، ج 25 ، ص 364 .

در روايت ديگري از امام باقر عليه السّلام آمده است:

قَالَ أَبُو جَعْفَرٍ(الامامُ الباقر) عليه السلام: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلي الله عليه و آله و سلّم إِنَّ حَدِيثَ آلِ مُحَمَّدٍ صَعْبٌ مُسْتَصْعَبٌ لَا يُؤْمِنُ بِهِ إِلَّا مَلَكٌ مُقَرَّبٌ أَوْ نَبِيٌّ مُرْسَلٌ أَوْ عَبْدٌ امْتَحَنَ اللَّهُ قَلْبَهُ لِلْإِيمَانِ فَمَا وَرَدَ عَلَيْكُمْ مِنْ حَدِيثِ آلِ مُحَمَّدٍ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَيْهِمْ فَلَانَتْ لَهُ قُلُوبُكُمْ وَ عَرَفْتُمُوهُ فَاقْبَلُوهُ وَ مَا اشْمَأَزَّتْ قُلُوبُكُمْ وَ أَنْكَرْتُمُوهُ فَرُدُّوهُ إِلَي اللَّهِ وَ إِلَي الرَّسُولِ وَ إِلَي الْعَالِمِ مِنْ آلِ مُحَمَّدٍ عليه السلام وَ إِنَّمَا الْهَالِكُ أَنْ يُحَدَّثَ بِشَيْ ءٍ مِنْهُ لَا يَحْتَمِلُهُ فَيَقُولَ وَ اللَّهِ مَا كَانَ هَذَا شَيْئاً وَ الْإِنْكَارُ هُوَ الْكُفْر

حضرت ابو جعفر امام محمّد باقر عليه السّلام فرموده: رسول خدا صلّي اللَّه عليه و آله فرمودند: محقّقا حديث و سخن آل محمّد عليهم السلام دشوار است و دشوار گرديده. به آن ايمان نياورده و نمي گرود مگر فرشته اي كه نزد خداي تعالي قرب و منزلت يافته يا پيغمبر فرستاده شده (از نزد خدا، پيغمبر بر همه مردم) يا بنده اي كه خدا دل او را براي ايمان (حقيقي) امتحان و آزمايش نموده باشد.

پس آنچه بر شما وارد شده و ميرسد از حديث و سخن آل محمّد (صلوات اللَّه عليهم) و دلهاتان براي آن نرم و با آرامش است (از شنيدن آن سرگردان نمي شويد) و آن را شناختيد (درك نموده و دريافتيد) قبول كرده و بپذيريد.

و آنچه (حديثي را كه) دلهاتان رميده و نمي پسندد و آن را انكار نموده و نپذيرفتيد پس (در باره آن سخن ناروا نگوئيد، بلكه) آن را بخدا و رسول و عالم و دانائي از آل محمّد (امامي از ائمّه معصومين، عليهم السّلام) باز گردانيد (بگوئيد: خدا و رسول و اوصياء آن حضرت معني آن را مي دانند) و جز اين نيست.

هلاك و تباه شونده كسي است كه چيزي از آن حديث را برايش بازگو كنند و او تحمّل و بردباري آن را نداشته (معني آن را در نيابد) و بگويد: بخدا سوگند اين چيزي نيست (راست و درست نمي باشد) و انكار و نپذيرفتن همان كفر و نگرويدن (به ايشان) است.

بحار الأنوار ، علامة مجلسي(1111هق)، ج 25 ، ص 364 .

سرّ شگفتي اخبار اهل بيت عليهم السلام :

شگفت انگيز بودن اخبار اهل بيت عليهم السلام مي تواند به دلائل مختلف باشد :

1 . عظمت اين بزرگواران و عدم امكان شناخت حقيقي ايشان همان گونه كه در روايت آمده:

... فَإِنَّكُمْ لَا تَبْلُغُونَ كُنْهَ مَا فِينَا وَ لَا نِهَايَتَهُ فَإِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ قَدْ أَعْطَانَا أَكْبَرَ وَ أَعْظَمَ مِمَّا يَصِفُهُ وَ أَصِفُكُمْ أَوْ يَخْطُرُ عَلَي قَلْبِ أَحَدِكُمْ فَإِذَا عَرَفْتُمُونَا هَكَذَا فَأَنْتُمُ الْمُؤْمِنُون ...

كنه فضل ما نهايت ندارد و نمي توانيد به نهايت آن برسيد زيرا خداوند تبارك و تعالي به ما بيشتر و بزرگتر از آنچه ما مي گوئيم و شما مي گوئيد يا خطور به قلب يكي از شما نمايد عنايت فرموده وقتي ما را اين طور شناختيد آن وقت مؤمن هستيد.

2 . ناتواني از درك حقايق عوالم ملكوتي مربوط به اهل بيت عليهم السلام كه در اين موارد آن بزرگواران به ما دستور داده اند تا به قدر وسع و توان خود در اين زمينه تلاش و سعي خود را به كار گرفته و تا آن جا كه برايمان امكان دارد در اين راه تلاش نمائيم تا بتوانيم ظاهر آنها را بشناسيم كه در آن صورت آنها خود كمك كرده و بواطن خود را براي ما كشف مي نمايند:

التَّمِيمِيِّ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ عليه السلام يَا مِيثَمُ التَّمِيمِيُّ إِنَّ قَوْماً آمَنُوا بِالظَّاهِرِ وَ كَفَرُوا بِالْبَاطِنِ فَلَمْ يَنْفَعْهُمْ شَيْ ءٌ وَ جَاءَ قَوْمٌ مِنْ بَعْدِهِمْ فَآمَنُوا بِالْبَاطِنِ وَ كَفَرُوا بِالظَّاهِرِ فَلَمْ يَنْفَعْهُمْ ذَلِكَ شَيْئاً وَ لَا إِيمَانَ بِظَاهِرٍ إِلَّا بِبَاطِنٍ وَ لَا بِبَاطِنٍ إِلَّا بِظَاهِر

هيثم تميمي گفت: حضرت امام صادق عليه السلام فرمودند: گروهي ايمان به ظاهر آورده و به باطن كافرند، اينان بهره اي نمي برند. و پس از آنها بعضي آمدند و ايمان به باطن آوردند و به ظاهر كافر شدند، آنها نيز بهره اي نمي برند.

ايمان به ظاهر صحيح نيست مگر با باطن و ايمان به باطن نيز درست نيست مگر با ظاهر.

بصائر الدرجات، محمد بن حسن صفار(290 هق)، ص 557 و بحار الأنوار، علامه مجلسي(1111 هق) ، ج 24، ص 302 و ج 69 ، ص 97

رفع تناقض:

در رابطه با اين بخش از سئوالتان كه اگر اهل بيت از نور آفريده شده اند پس چرا در سوره «انسان» مي فرمايد:

إِنَّا خَلَقْنَا الْانسَانَ مِن نُّطْفَةٍ أَمْشَاج

ما آدمي را از نطفه اي آميخته آفريده ايم

در اين جا عرض مي كنيم آنچه كه در روايات فوق گذشت مبني بر اين كه خلقت اهل بيت عليهم السلام از نور مي باشد به اين معنا نيست كه آنها هرگز از طريق صلب و نطفه و رحم پديد نيامده و اين روند را به هيچ وجه طي ننموده اند و تولّد نهائي آنها نيز از نور الهي و به طريق غير بشري بوده است بلكه همان گونه كه در فرازي از زيارت جامعه كبيره گذشت برداشت مي شود كه آنچه در رابطه با خلقت نوراني آنها است در مرحله اوليّه آفرينش كه مي تواند مربوط به عالم ذرّ باشد مي گردد فلذا بعد از آن كه مي فرمايد: خداوند شما را از نور آفريد، مي فرمايد: آنگاه خداوند شما را در كنار عرش خود قرار داد(فجعلكم بعرشه محدقين حتّي منّ علينا فجعلكم في بيوت أذن الله أن ترفع و ...) يعني: بعد از اين كه مي فرمايد: خداوند شما را از نور آفريد، سپس مي فرمايد: شما را در كنار عرش خود قرار داد و بعد از آن كه بر ما منّت گذارد درخانه هاي قرار داد كه اجازه ذكر او را در آن جا داده بود و...

مرحوم شيخ كليني در اصول كافي رواياتي را در رابطه با عالم ذرّ بيان مي فرمايد كه ما فقط به يكي از آنها اشاره مي كنيم:

عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِنَا عَنْ أَبِي بَصِيرٍ قَالَ قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ عليه السّلام كَيْفَ أَجَابُوا وَ هُمْ ذَرٌّ قَالَ جَعَلَ فِيهِمْ مَا إِذَا سَأَلَهُمْ أَجَابُوهُ يَعْنِي فِي الْمِيثَاق

ابو بصير به امام صادق عليه السّلام عرض كرد: چگونه پاسخ دادند با آن كه آنها در عالم ذرّ بودند؟ فرمود: خدا در آنها نيروئي قرار داد كه چون از آنها بپرسند بتوانند پاسخ گويند، يعني در عالم ميثاق.

روايت صحيحه از اصول كافي ، شيخ كليني(329 هق)، ج 2 ، ص 12 ، ح 1 ، بَابُ كَيْفَ أَجَابُوا وَ هُمْ ذَرّ .

برخي از دانشمندان شيعه اخبار عالم ذرّ را طبق اين روايت تفسير و معني كرده و گفته اند:

خداي تعالي تمام افراد بشر را پيش از خلقت آدم به صورت ذرّ آفريد و به آنها شعور و ادراكي در خور آن عالم و مناسب شأن آنها عطا فرمود، تا بتوانند آفريننده خود را بشناسند و اگر از آنها سؤال شود، پاسخ گويند.

اين عقيده را با 12 اشكالي كه معتزله بر آن كرده اند و پاسخ هائي كه از آن ها داده شده است را مرحوم مجلسي در ج 2 ص 12 و 13 مرآت العقول ذكر مي كند و نيز تحقيقات لطيف و دقيقي از شيخ مفيد و سيد مرتضي قدس سرهما بيان مي كند كه مناسب اين مختصر نيست.

پس استفاده مي شود كه عدّه اي از روايات كه در رابطه با خلقت نوراني اهل بيت عليهم السّلام وارد گرديده مربوط به عالم ذرّ و زمان قبل از پا گذاردن آن بزرگواران در اين دنيا مي باشد و در بعضي ديگر همچون زيارت وارث كه مي فرمايد: اشهد انكم نورا في الاصلاب الشامخه و الارحام المطهره (شما نور هائي در اصلاب شامخه و ارحام مطهره هستيد) در اين موارد منظور از نور به معناي روشنائي در مقابل تاريكي نيست بلكه به همان معنائي است كه در بعضي روايات بالا آمد( روايت أمالي شيخ طوسي، ص 183) مي باشد يعني: پاكي و طهارت از رجس و پليدي ها؛ همان طور كه آيه تطهير به آن گواهي مي دهد.

إِنَّما يُريدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَ يُطَهِّرَكُمْ تَطْهيراً (احزاب/33)

و اين بدان معناست كه در نهايت، خلقت و آفرينش شما از راه هاي بشري بوده است ولي بشر هائي كه از همان زمان كه در پشت پدران و رَحِم مادران خود قرار داشته ايد همچون انوار الهي از هر گونه رجس و پليدي پاك و پاكيزه بوده ايد.

و در آخر اين كه: نازل شدن تمام و يا بخشي از سوره مباركه «انسان» در شأن اهل بيت عليهم السّلام هيچ گونه منافاتي با خلقت نوراني آن حضرات نداشته ضمن اين كه آياتي از سوره انسان در شأن اهل بيت نازل گرديده است كه در رابطه با انفاق آن حضرات در سه افطار متوالي بوده و نه در رابطه با نحوه خلقت آنها كه آيا از نور بوده اند و يا از نطفه؟!

موفق باشيد .

گروه پاسخ به شبهات

مؤسسه تحقيقاتي حضرت وليّ عصر (عج)



Share
1 | فرهاد.ف | Seychelles - Cascade | ١٢:٠٠ - ٢٩ مهر ١٣٨٧ |
سلام عليکم !

اگر مقدور است مقاله جامع در مورده عالم ذر در سايت قرار دهيد .

با تشکر فروان از زحمات بي دريغتان !


قال الله تبارك و تعالي : فَبَشِّرْ عِبَاد . الَّذِينَ يَسْتَمِعُونَ الْقَوْلَ فَيَتَّبِعُونَ أَحْسَنَهُ أُوْلَئكَ الَّذِينَ هَدَئهُمُ اللَّهُ وَ أُوْلَئكَ هُمْ أُوْلُواْ الْأَلْبَاب‏ .الزمر /17 و 18 .
2 | مهدي | Iran - Mashhad | ١٢:٠٠ - ٠٧ آبان ١٣٨٧ |
خدا خيرتان دهد.عجب مطلبي در شان مولايمان آورديد
3 | خطاب | United States - Fremont | ١٢:٠٠ - ٠٩ آبان ١٣٨٧ |
اين سوره در مكه نازل شده است . يعني زماني كه هنوز فاطمه و علي رضي الله عنهما ازدواج نكرده بودند.

پاسخ:





جناب آقاي خطاب سلام !


بعضي از صاحبان تفاسير معتقدند تمام آيات اين سوره مدني است. و بعضي قائلند تمام آن مكّي است . و بعضي هم قائلند كه آياتي از آن مدني و آياتي از آن مكي است. و قول صحيح هم همين است . چون با توجه به اين كه بسياري از سوره&zwnjهاي قرآن كريم به اين صورت بوده است كه بعضي از &zwnjآيات آن در مدينه و بعضي از آيات آن در مكه نازل مي&zwnjشده در اين مورد نيز امر به همين شكل بوده است.


نكته مهم اين است كه همان&zwnjطور كه در متن اصلي هم مشاهده مي&zwnjكنيد بسياري از تفاسير اهل سنّت شان نزول آن را به نحوي ذكر كرده&zwnjاند كه به جز اين كه قائل به مدني يودن اين سوره شويم امكان ندارد .


از اين رو ما در زير به صورت نمونه چند تفسير را ذكر كرده&zwnjايم تا هم جواب خود را از آن يافته و هم شاهد اختلافي كه در اين زمينه هست باشيد .


هذه السورة مكية في قول الجمهور. و قال مجاهد و قتادة: مدنية. و قال الحسن و عكرمة: مدنية إلا آية واحدة فإنها مكية و هي: وَ لا تُطِعْ مِنْهُمْ آثِماً أَوْ كَفُوراً. و قيل: مدنية إلا من قوله: فَاصْبِرْ لِحُكْمِ رَبِّكَ إلخ، فإنه مكي، حكاه الماوردي. و مناسبتها لما قبلها ظاهرة جدّا لا تحتاج إلى شرح.


البحر المحيط في التفسير، ابو حيان اندلسي(745 هق) ج&rlm10، ص: 359


سورة الإنسان مدنية، عدد آياتها 31 آية


إرشاد الأذهان إلى تفسير القرآن، ص: 584


سورة الدّهر [مدنيّة، و هي إحدى و ثلاثون آية]


الأصفى في تفسيرالقرآن، ج&rlm2، ص: 1384


سورة الإنسان : وتسمى سورة الدهر ، قيل مكية كلها ، وقيل مدنية كلها ، وقيل مدنية إلا قوله : " ولا تطع " ( 1 ) الآية ، وهي إحدى وثلاثون آية بالإجماع .


التفسير الصافي - الفيض الكاشاني - ج 7 ص 355


سورة الانسان مدنية وآياتها احدى وثلاثون


تفسير مجمع البيان - الشيخ الطبرسي - ج 10 ص 206


سورة الإنسان مختلف فيها ، والصحيح أنها مدنية ، وقيل : إن قوله : ( إنا نحن نزلنا . . . ) إلى آخر السورة مكي ، والباقي مدني . إحدى وثلاثون آية .


تفسير جوامع الجامع - الشيخ الطبرسي - ج 3 ص 689


سورة الانسان ، وتسمى سورة الأبرار ، وهي مكية في قول ابن عباس والضحاك وغيرهما . وقال قوم : هي مدنية وهي احدى وثلاثون آية بلا خلاف .


التبيان - الشيخ الطوسي - ج 10 ص 204


موفق باشيد


گروه پاسخ به شبهات


مؤسسه تحقيقاتي حضرت ولي عصر (عج)

4 | خطاب | United States - Cheyenne | ١٢:٠٠ - ١٤ آبان ١٣٨٧ |
من متن زير را از کتاب رهنمود سنت در رد اهل بدعت مي نويسم.ابتدا سخن حلي را مي نويسم و سپس جواب شيخ الاسلام را مي نويسم:

در تفسير ثعلبي به چند طريق آمده كه گويد: حسنين بيمار شدند و جدشان و عموم عرب به عيادتشان آمدند و گفتند يا ابا الحسن بر فرزندانت نذر كن پس علي نذر سه روز روزه نمود. و همچنين مادرشان و كنيزشان فضه نذر كردند پس خوب شدند و نزد ايشان چيزي نبود، پس علي سه صاع جو قرض كرد و فاطمه از آن پنج قرص نان بعمل آورد كه براي هر يك از افراد خانه يك قرص نان باشد، و علي نماز مغرب را با پيغمبر صلي الله عليه و سلم خواند و منزل آمد و طعام جلو او نهاده شد. ناگاه مسكيني آمد و ايستاد و سوال كرد و ايشان طعام را به او دادند و آن روز و شب چيزي نچشيدند جز آب، پس چون روز دوم شد فاطمه برخاست و صاعي را نان كرد و علي براي افطار آمد كه يتيمي آمد و به درب خانه ايستاد و گفت يا اهل بيت محمد صلي الله عليه و سلم يتيمي از اولاد مهاجرينم پدرم روز عقبه شهيد شد مرا طعام دهيد خدا شما را از مائده هاي بهشتي بخوراند پس همه غذاي خود را به او دادند، و دو روز و دو شب گرسنه ماندند. و چون روز سوم شد فاطمه صاع سوم را آرد كرده نان پخت و علي رضي الله عنه براي افطار آمد و طعام نهاده شد كه اسيري آمد و گفت مرا طعام دهيد كه اسير محمدم خدا شما را از طعام بهشتي اطعام كند، پس علي امر به اطعام او نمود و همه غذاي خود را به او دادند و سه روز با شبهاي آن ماندند كه چيزي جز آب نچشيدند. و چون روز چهارم شد علي دست حسن را بدست راست و دست حسين را بدست چپ گرفت و خدمت رسول خدا صلي الله عليه و سلم آمد در حالي كه ايشان مانند جوجه از گرسنگي مي لرزيدند پس رسول خداصلي الله عليه و سلم با ايشان به منزل فاطمه آمد در حاليكه از گرسنگي پشت او به شكم او چسبيده بود و چشمهاي او فرو رفته بود، پس جبرئيل آمد و گفت يا محمد بگير آنچه خدا به تو تبريك گفته درباره اهل بيت تو و براي او قرائت كرد سوره ي (هَلْ أَتَى عَلَى الْأِنْسَانِ حِينٌ) را و آن دلالت بر فضائل بسياري دارد كه كسي به آن سبقت نجسته، پس او امام است)).
جواب دليل بيست و يكم به چند وجه:
جواب: اول: از شما مطالبه ميشود مدرك صحت ابن حديث را بيان كنيد و مجرد نقل ثعلبي و مانند او دلالت بر صحت آن ندارد. و اين حديث باطل است به دلايل و قرائن ديگر از آن جمله آنچه در خود اين حديث است. و اين حديث از ساخته شده هاي راه گذري است كه محدثين شكي در جعل آن ندارد. و تو هم كه از مسند معتبر و كتاب معتمدي نقل نكرده اي، و كتاب خصائص علي از نسائي با اينكه در آن صحيح و ضعيف است و ليكن مانند اين خرافات كه تو آورده اي در آن نيست. و هم چنين ابونعيم در كتاب خصائص و همچنين در جامع ترمذي احاديثي ضعيف در مناقب و صفات علي ذكر كرده اند و ليكن حاشا چنين افترائي در آن باشد و به اتفاق اهل حديث اين حديثي ساختگي است.
دوم: علي همانا با فاطمه در مدينه ازدواج كرد و حسنين در سال سوم و چهارم هجرت متولد شدند و سوره ي انسان (هَلْ أَتَى) به اتفاق مفسرين مكي است و در مكه حسن و حسيني نبوده تا مريض شوند و نذر كنند پس كذب اين حديث روشن است.
سوم: در صحيحين ثابت است كه پيغمبر صلي الله عليه و سلم نهي كرده از نذر و فرموده خير نياورد و فقط انسان به واسطه ي آن از بخل خارج ميشود. و خدا نذر را مدح نكرده و فقط وفا به نذر را مدح نموده چنانكه از ظهار نهي شده اما چون ظهار كرد بايد كفاره بدهد و از دادن كفاره مدح شده است. (و چنانكه ملاحظه ميشود نذرهاي قرآن نذر با شرط نيست بلكه بدون شرط است).
چهارم: سياق اين حديث و الفاظ آن از ساخته ي دروغگوياني است كه جاهل بوده اند مانند آنكه گويد ((عموم عرب ايشان را عيادت كردند)) در حاليكه عموم عرب در مدينه نبودند و عربهاي كافر نيز به عيادت حسنين نمي رفتند و يا مانند آنكه عموم عرب به علي گفتند چه خوبست كه براي فرزندانت نذر كني در حاليكه علي دين خود را از پيغمبر صلي الله عليه و سلم ميگرفت نه از عرب، و اگر منظور آنست كه ايشان علي را به اطاعت امر ميكردند، جواب آنست كه خود رسول خدا صلي الله عليه و سلم اولي بود كه او را به اين اطاعت امر كند و اگر اطاعت نبوده پس علي چنان نبوده كه آنرا بجا آورد.
پنجم: براي فاطمه كنيزي بنام فضه نبوده و اصلا در مدينه كنيزي بنام فضه شناخته نشده و همانا اين فضه مانند ابن عقب است كه ميگويند معلم حسنين بوده و به ايشان علم حوادث آينده را تعليم مي داده، در حاليكه نام ابن عقب و چنين موضوعي از دروغهايي است كه جهال دروغگو ساخته اند. و فضه و ابن عقب هر دو از نامهاي ساختگي است. و اما آنچه در صحيحين از علي روايت شده اينست كه فاطمه رضي الله عنها از پيغمبر خادمه اي خواست، پس رسول خدا صلي الله عليه و سلم تسبيحاتي كه عبارت است از تكبير و تحميد و تسبيح به او آموخت و فرمود اين براي تو بهتر از خادم است.
ششم: سه روز اطفال را بدون غذا در معرض هلاك گذاشتن خلاف شرع است. آيا مگر شما علي را تابع شرع نميدانيد. رسول خدا صلي الله عليه و سلم فرمود: ابتداء خود را حفظ كن سپس عيالت را. و مانند اين مثل كه گويد ((اول خويش بعد درويش)).
هفتم: حفظ سلامت واجب است چه براي علي و چه براي اهل بيت او.
هشتم: ممكن بود همدردي كند يك قرص به سائل بدهند و بقيه را خود و بچه ها تناول كنند، آيا يك نفر يتيم پنج قرص نان را براي چه ميخواهد يك نيم قرص او را كافي است.نمي خواهد که مغازه نانوائي داير کند.
دهم: قول يتيم كه پدرم روز عقبه شهيد شد نيز دروغ است و دلالت به دروغ بودن اين حديثي كه شما ذكر كرديد ميكند زيرا شب عقبه عده اي از مدينه آمدند در عقبه ي مني با رسول خدا صلي الله عليه و سلم بيعت كردند و جنگي نبود تا كسي شهيد گردد، پس عذاب خدا بر آنكه اين موهومات را جعل نموده است و بعلاوه در مدينه هرگز اسير نبود گدايي كند بلكه مسلمين اسيران خود را سرپرستي و اداره ميكردند و اين دروغ مفتضح چيست كه با آن استدلال مي كني؟!!.

ان الحمد لله.

پاسخ:





آقاي خطاب!


فكر مي&zwnjكنم براي پاسخ به نظركساني&zwnjكه پشتوانه و حامي فكري&zwnjشان ابن تيميه ناصبي و معاند و دشمن اهل بيت عليهم السّلام &zwnjكه او را «شيخ الاسلام» نيز مي&zwnjناميد همين قدر كافي باشد كه در ردّ مطالب او بخشي از كلام خود او را برايتان ارسال كنم تا از اين مجمل تو خود حديث مفصل بخواني!


شيختان مي&zwnjگويد:


«نزول سورة هل أتى فيهم» ، كذب. إن هذا الحديث من الكذب الموضوع باتفاق أهل المعرفة بالحديث ، الذين هم أئمة هذا الشأن وحكامه ،... ولهذا لم يرو هذا الحديث في شئ من الكتب التي يرجع إليها في النقل ،... ولا رواه المصنفون في الفضائل ... إن الدلائل على كذب هذا كثيرة ، منها : إن عليا إنما تزوج فاطمة بالمدينة . . . وسورة هل أتى مكية باتفاق أهل التفسير والنقل ، لم يقل أحد منهم إنها مدنية " .


منهاج السنة 7 / 177 &ndash 179


وقتي بزرگ و شيختان نزول اين سوره را در شأن اهل بيت كذب و دروغ بداند و با وجود تمام مدارك و اسناد معتبر اهل سنّت كه ما بخش بسيار اندكي از آن را از كتاب&zwnjهاي خودتان كه در فايل اصلي است را ذكر نموديم با روش و منهجي غير علمي تمام آنها را كذب و دروغ بداند و به همين راحتي همه را يك جا رد كرده ومنكر شود و مهم&zwnjتر اين&zwnjكه بگويد اين مطلب و حديث را احدي از كتاب&zwnjهاي قابل استناد نقل نكرده و با وجود همه اقوالي كه در رابطه با مدني بودن تمام و يا بخشي از اين سوره كه مربوط به اطعام فقير و مسيكن و يتيم و اسير بود را كه تماماً از كتب خودتان است و حتي بعضي از علمايتان ادّعاي اجماع براي مدني بودن آن را نموده&zwnjاند همه آنها را ناديده گرفته و در نهايت لجاجت و مكابره ادعاي مكي بودن اين سوره را بكند در اين صورت بهتر است شما آقاي خطاب تكليف خود را با كتاب&zwnjهاي خودتان معلوم كني: اگر آنچه را كه ديگران به جز شيخ الاسلامتان نقل كرده&zwnjاند راست است و حقيقت دارد چرا شيخ الاسلامتان آن را و بسياري از موارد مشابه كه در باب فضيلت اهل بيت عليهم السلام&zwnj است را انكار و متهم به كذب مي&zwnjنمايد و مي&zwnjگويد در هيچ كتاب معتبري ذكر نشده؟! و در اين صورت درجه و حدّ اعتبار آقاي شيخ الاسلام ابن تيميه و همه وهّابيت كه تكيه گاه و پشتوانه علميشان اوست مشخص خواهد شد.!!!


و اگر شيخ الاسلامتان راست مي&zwnjگويد و تمام آنچه را كه در كتاب&zwnjهاي اهل سنّت ذكر شده چه در رابطه با شأن نزول اين سوره و يا ديگر فضايل اهل بيت عليهم السلام كه او همه آنها را  دروغ و كذب مي&zwnjداند حقيقت دارد پس تكليف خود را با آن كتاب&zwnjها معلوم كرده و از اين جا درجه و حدّ اعتبار آن كتاب&zwnjها معلوم خواهد شد كه تا چه اندازه است؟!!! و در اين صورت مابقي مطالب موجود در آن كتاب&zwnjها هم بهتر از اين نخواهد بود.


راستي هيچ از خود سئوال كرده&zwnjاي مشكل از كجا است؟ و اگر همين كتاب&zwnjها به دروغ و بدون هيچ دليل و مدركي شأن نزول اين سوره را در باره ابوبكر و عمر و عايشه و حفصه و يا حتي بعضي از دودمان بني اميه ذكر مي&zwnjكردند باز هم آقاي شيختان اين گونه اهل تحقيق و تتبع مي&zwnjشد و همه را يك جا با وصله و اتهام دروغ و كذب و عدم ذكر آن از سوي هيج كس رد مينمود؟


اين&zwnjجاست كه اين آيه شريفه قرآن به عينه تداعي مي&zwnjكند كه «في قلوبهم مرض فزادهم الله مرضا» و تقصير ما چيست كه خداوند بر قلب او و امثال او قفل زده و قادر به ديدن نور منوّر اهل بيت عصمت و طهارت نيستند؟!!! « قلوبنا غلف بل طبع الله عليها»


حال آقاي خطاب همان طور كه قبلاً هم به شما گفته&zwnjام عاقبت خود را به عاقبت كساني كه معلوم الحال هستند گره نزنيد و اگر واقعا طالب تحقيق در راه حق هستي قدري به خود زحمت داده و براي اين كه نه تنها در اين مورد حرف بي پايه و اساس ابن تيميه بلكه تمام ادّعا&zwnjهاي كذب او را مورد مطالعه قرا دهي به اين چند كتاب مراجعه كرده و پنبه او را زده شده بياب!


و آن&zwnjگاه اگر به صراط حق ارشاد گشتي ما را هم در اين ثواب و اجر عظيم شريك بنما! كه فرمود: «ومن احياها فكانما احيا الناس جميعا»  


1 . دراسات في منهاج السنّه


2 . تشييد المراجعات و تنفيد المكابرات


 حال به پاسخ مطالبتان بپردازيم:


قسمت اوّل نظر:


از شما مطالبه ميشود مدرك صحت اين حديث را بيان كنيد و مجرد نقل ثعلبي و مانند او دلالت بر صحت آن ندارد. و اين حديث باطل است به دلايل و قرائن ديگر از آن جمله آنچه در خود اين حديث است. و اين حديث از ساخته شده هاي راه گذري است كه محدثين شكي در جعل آن ندارد. و تو هم كه از مسند معتبر و كتاب معتمدي نقل نكرده اي، و كتاب خصائص علي از نسائي با اينكه در آن صحيح و ضعيف است و ليكن مانند اين خرافات كه تو آورده اي در آن نيست. و هم چنين ابونعيم در كتاب خصائص و همچنين در جامع ترمذي احاديثي ضعيف در مناقب و صفات علي ذكر كرده اند و ليكن حاشا چنين افترائي در آن باشد و به اتفاق اهل حديث اين حديثي ساختگي است.


پاسخ :


در ابتدا بد نيست كمي از اعتبار و مقام ثعلبي در نزد بزرگان اهل سنّت كه اين گونه ابن تيميه بي&zwnjمحابا بر او مي&zwnjتازد و به صرف بيان فضائل اهل بيت به او حمله مي&zwnjكند بدانيد:


خلاصه شرح حال ثعلبي از زبان ذهبي در سير اعللام النبلاء :


إن الثعلبي - وهو أبو إسحاق أحمد بن محمد ، المتوفى سنة 427 - إمام كبير من أئمة التفسير واللغة ، وتفسيره من أشهر التفاسير عندهم : قال الذهبي : الثعلبي ، الإمام الحافظ العلامة ، شيخ التفسير ، أبو إسحاق أحمد بن محمد بن إبراهيم النيسابوري ، كان أحد أوعية العلم ، له كتاب التفسير الكبير وكتاب العرائس في قصص الأنبياء . قال السمعاني : يقال له : الثعلبي والثعالبي ، وهو لقب له لا نسب . حدث عن . . . وكان صادقا موثقا ، بصيرا بالعربية ، طويل الباع في الوعظ . حدث عنه : أبو الحسن الواحدي ، وجماعة . قال عبد الغافر بن إسماعيل : قال الأستاذ أبو القاسم القشيري : رأيت رب العزة في المنام وهو يخاطبني وأخاطبه ، فكان في أثناء ذلك أن قال الرب جل اسمه : أقبل الرجل الصالح ، فالتفت فإذا أحمد الثعلبي مقبل . توفي الثعلبي في المحرم سنة 427 ( 1 ) .


( 1 ) سير أعلام النبلاء 17 / 437 .


در تمام انچه كه در كلام ذهبي در بالا گذشت جز توثيق و تعظيم وثناء جميل چيز ديگري نبود.


همچنين ابن خلكان در باره ثعلبي مي&zwnjگويد :


 المفسر المشهور ، كان أوحد زمانه في علم التفسير ، وصنف التفسير الكبير الذي فاق غيره من التفاسير . . . وذكره عبد الغافر بن إسماعيل الفارسي في كتاب سياق تاريخ نيسابور وأثنى عليه وقال : هو وقال : هو صحيح النقل موثوق به . . . ( 2 ) .


سبكي در باره ثعلبي مي&zwnjگويد :


 كان أوحد زمانه في علم القرآن ، وله كتاب العرائس في قصص الأنبياء عليهم السلام ( 3 ) .


أسنوي در باره ثعلبي مي&zwnjگويد :


 ذكره ابن الصلاح والنووي من الفقهاء الشافعية ، وكان إماما في اللغة والنحو ( 2 ) . داوودي در باره ثعلبي مي&zwnjگويد :


 كان أوحد أهل زمانه في علم القرآن ، حافظا للغة ، بارعا في العربية ، واعظا ، موثقا ( 3 ) .


همچنين در باره ثعلبي مي&zwnjتوانيد به اين كتاب&zwnjها مراجعه كنيد تا مدح و توثيق و تعظيم او را نزد علماء ببينيد حال چگونه ابن تيميه به خود جئت مي&zwnjدهد به صرف نقل فضيلتي از اهل بيت او را زير سئوال ببرد :


 الوافي بالوفيات 7 / 307 ، مرآة الجنان 3 / 46 ، بغية الوعاة : 154 ، المختصر في أخبار البشر 2 / 162 ، العبر 3 / 172


  واما راجع به اين سخن ابن تيميه كه اين روايت كذب و جعلي است اضافه بر مطالبي كه در مقدمه بالا ذكر شد اگر ابن تيميه و يا طرفداران او تمام اين كتب معتبر اهل سنت را كه در زير آمده و در رابطه با شأن نزول سوره دهر (الانسان) و از فضايل اهل بيت عليهم السلام دانسته&zwnjاند را كذب و دروغ و جعلي مي&zwnjدانند پس بايد گفت: «مشت نمونه خروار است» و وقتي اين كتاب&zwnjهايتان كه در موضوعي به اين مسلّمي يعني فضيلت امير المؤمنين و حضرت زهرا و حسنين حاوي و مشتمل بر دروغي به اين بزرگي باشد خدا به فرياد آن دسته از كتاب&zwnjهايتان برسد كه در صدد&zwnj ساخت و جعل روايت در فضيلت بني اميه كه در قرآن از آن&zwnjها به «شجره ملعونه» ياد شده است. وقتي در موضوع فضيلت اهل بيت رسول خدا صلي الله عليه وآله وسلّم كه قرآن و سنّت نبوي مؤيد آن است كتاب&zwnjهايتان اين&zwnjقدر دروغ پردازي مي كنند بايد ديد كه در باره بني اميه كه هيچ فضيلتي براي آن&zwnjها نيست چه كرده&zwnjاند. به هر حال وظيفه ماست كه منابع خودتان را ليست كنيم حال ديگر به خودتان مربوط مي&zwnjشود يا كاذب بودن ابن تيميه&zwnjاي را كه شيخ الاسلام ناميده&zwnjايد را قبول كنيد و يا كاذب بودن صاحبان كتب زير را. انتخاب با خودتان.  


تفسير مقاتل بن سليمان، مقاتل بن سليمان(150 هق) ، ج 3، ص 428 - شواهد التنزيل، حاكم حسكاني (قرن 5 هق )، ج 2، ص 399 - تفسير الثعلبي،  ثعلبي(427 هق)  ج 10، ص 96 - تفسير السمرقندي،  أبو الليث سمرقندي(383 هق) ، ج 3، ص 504 - تفسير السمعاني، سمعاني(489 هق)،  ج 6، ص 116- الكشاف عن حقائق التنزيل وعيون الأقاويل &ndash جار الله زمخشري(538 هق) ، ج 4، ص 197- تفسير الرازي، فخر رازي(606 هق)،  ج 30، ص 244 - تفسير القرطبي، قرطبي(671 هق)، ج 19، ص 131- تفسير البيضاوي،  بيضاوي(682 هق)، ج 5، ص 428 - تفسير الآلوسي، آلوسي(1270 هق)، ج 29، ص 157


قسمت دوّم نظر


سوره&zwnjي انسان (هَلْ أَتَى) به اتفاق مفسرين مكي است و در مكه حسن و حسيني نبوده تا مريض شوند و نذر كنند پس كذب اين حديث روشن است.


پاسخ:


آري ! اگر آن گونه كه ابن تيميه گفت مي&zwnjبود درست از آب در مي&zwnjآمد امّا متأسفيم كه اين گونه نيست چرا كه نه تنها چنين اتّفاقي هرگز وجود ندارد بلكه همان طور كه قبلاً هم گفته&zwnjايم بسيار ي از مفسرين اعتقاد به مدني بودن تمام اين سوره دارند و بعضي هم اعتقاد به مدني بودن تمام آن به جز بعضي از آيات آن دارند و تعدادي از مفسرين هم اعتقاد به مكي بودن آن . پس هرگز چنين ادّعايي كه ابن تيميه كرده صحـت ندارد.


قال مجاهد و قتادة: مدنية. و قال الحسن و عكرمة: مدنية إلا آية واحدة فإنها مكية و هي: وَ لا تُطِعْ مِنْهُمْ آثِماً أَوْ كَفُوراً. و قيل:


مدنية إلا من قوله: فَاصْبِرْ لِحُكْمِ رَبِّكَ إلخ، فإنه مكي، حكاه الماوردي. و مناسبتها لما قبلها ظاهرة جدّا لا تحتاج إلى شرح.


البحر المحيط في التفسير، ابو حيان اندلسي(745 هق) ج&rlm10، ص: 359


سورة الإنسان مدنية، عدد آياتها 31 آية


إرشاد الأذهان إلى تفسير القرآن، ص: 584


سورة الدّهر


[مدنيّة، و هي إحدى و ثلاثون آية]


الأصفى في تفسيرالقرآن، ج&rlm2، ص: 1384


 درتفسير بغوي اين گونه آمده : مدنية ، وآياتها إحدى وثلاثون ( 1 ) .(در همين جا لازم به ذكر است كه همين آقاي بغوي كسي است كه در كتاب منهاج السنه مي&zwnjگويد: تفسير او قابل اعتماد است و در آن احاديث جعلي و كذب وجود ندارد منهاج السنة 7 / 12 چاپ جديد ).


(وكذا في غيره من التفاسير ، كالآلوسي ، قال : قال مجاهد وقتادة مدنية كلها . وقال الحسن وعكرمة والكلبي : مدنية إلا آية واحدة فمكية وهي ( ولا تطع منهم آثما أو كفورا ) ( 2 ) . وقيل : مدنية إلا من قوله تعالى : ( فاصبر لحكم ربك . . . ) ( 3 ) ( 4 ) . بل كونها مدنية هو قول الجمهور ، كما قال الإمام القاضي الشوكاني ( 5 ) . . . ونسبه إلى الجمهور أيضا القرطبي في تفسيره ( 6 ) والإمام ابن عادل ، فيما نقله عنه الآلوسي وقال : وعليه الشيعة ( 7 ) .


( 1 ) معالم التنزيل 5 / 495 . ( 2 ) سورة الدهر 76 : 24 . ( 3 ) سورة الدهر 76 : 24 . ( 4 ) روح المعاني 29 / 150 . ( 5 ) فتح القدير 5 / 343 . ( 6 ) تفسير القرطبي 19 / 118 . ( 7 ) روح المعاني 29 / 150 .


پس به ابن تيميه بايد گفت نه تنها كذب اين حديث معلوم نشد بلكه كذب سخن خودت معلوم شد.


قسمت سوم نظر :


سوم: در صحيحين ثابت است كه پيغمبر صلي الله عليه و سلم نهي كرده از نذر و فرموده خير نياورد و فقط انسان به واسطه ي آن از بخل خارج ميشود. و خدا نذر را مدح نكرده و فقط وفا به نذر را مدح نموده چنانكه از ظهار نهي شده اما چون ظهار كرد بايد كفاره بدهد و از دادن كفاره مدح شده است. (و چنانكه ملاحظه ميشود نذرهاي قرآن نذر با شرط نيست بلكه بدون شرط است).


پاسخ:


و اما اين كه در صحيحين شما چه آمده و مفتيان اهل سنّت از آن چه استفاده&zwnjاي مي&zwnjكنند به رأي و نظر خود آنها بر مي&zwnjگردد ولي آنچه كه نزد فقهاي شيعه معتبر است قول و فعل و تقرير رسول خدا صلي الله عليه وآله وسلّم و اهل بيت معصوم او مستند أخذ و استنباط حكم شرعي است و وقتي صحت و اعتبار حديث فوق نزد علما و فقهاي ما ثابت شد خود همين نذر از جمله مصاديق براي استناد و مشروعيت نذر و مرجوح بودن آن مي&zwnjگردد و براي ما حجت شرعي مي&zwnjگردد.


قسمت چهارم نظر


چهارم: سياق اين حديث و الفاظ آن از ساخته ي دروغگوياني است كه جاهل بوده اند مانند آنكه گويد ((عموم عرب ايشان را عيادت كردند)) در حاليكه عموم عرب در مدينه نبودند و عربهاي كافر نيز به عيادت حسنين نمي رفتند و يا مانند آنكه عموم عرب به علي گفتند چه خوبست كه براي فرزندانت نذر كني در حاليكه علي دين خود را از پيغمبر صلي الله عليه و سلم ميگرفت نه از عرب، و اگر منظور آنست كه ايشان علي را به اطاعت امر ميكردند، جواب آنست كه خود رسول خدا صلي الله عليه و سلم اولي بود كه او را به اين اطاعت امر كند و اگر اطاعت نبوده پس علي چنان نبوده كه آنرا بجا آورد.


پاسخ:


اوّلاً: در تمام آنچه كه ما از منابع اهل سنّت ديديم و آن را استخراج كرده و در فايل اصلي آنها را ذكر كرديم هرگز چنين تعبيري نبود كه تمام عرب آمدند و از حسنين عيادت كردند.


ثانياً : بر فرض هم كه چنين تعبيري هم آمده باشد اين به آن معنا نيست كه تمام عرب&zwnjهاي دنيا از هر گوشه و كنار دنيا بلند شده و براي عيادت از حسنين به منزل امير المؤمنين عليه السّلام آمده بلكه اين جمله را به هر بچه&zwnjاي هم بگويند از آن اين گونه مي&zwnjفهمد كه اهالي آن شهر و ديار وساكنان در آن اطراف به عيادت آمدند. و وقتي مي&zwnjگويند تمام آن&zwnjها از باب مبالغه است كه از آن معناي كثرت فهميده مي شود يعني جمع كثيري از مردم .


قسمت پنجم نظر:


پنجم: براي فاطمه كنيزي بنام فضه نبوده و اصلا در مدينه كنيزي بنام فضه شناخته نشده و همانا اين فضه مانند ابن عقب است كه ميگويند معلم حسنين بوده و به ايشان علم حوادث آينده را تعليم مي داده، در حاليكه نام ابن عقب و چنين موضوعي از دروغهايي است كه جهال دروغگو ساخته اند. و فضه و ابن عقب هر دو از نامهاي ساختگي است. و اما آنچه در صحيحين از علي روايت شده اينست كه فاطمه رضي الله عنها از پيغمبر خادمه اي خواست، پس رسول خدا صلي الله عليه و سلم تسبيحاتي كه عبارت است از تكبير و تحميد و تسبيح به او آموخت و فرمود اين براي تو بهتر از خادم است.


واقعا كه جاي تأسف است براي ابن تيميه و اتباع و دنباله روان وهابي او!!! حال پاسخ به او را ببينيد:


عبارت ابن أثير در رابطه با فضه:


 فضة النوبية ، جارية فاطمة الزهراء بنت رسول الله صلى الله عليه ] وآله [ وسلم : أخبرنا أبو موسى كتابة . . . فأورد الحديث بإسناده عن ابن عباس ( 1 ) .


عبارت الحافظ ابن حجر عسقلاني رد رابطه با فضه :


فضة النوبية ، جارية فاطمة الزهراء . . . أخرج أبو موسى في الذيل ، والثعلبي في تفسير سورة ( هل أتى ) ، من طريق عبد الله بن عبد الوهاب الخوارزمي ابن عم الأحنف . . . قال : وذكر ابن صخر في فوائده وابن بشكوال في كتاب المستغيثين من طريقه ، بسند له من طريق الحسين بن العلاء ، عن جعفر بن محمد بن علي بن الحسين بن علي ، عن أبيه ، عن علي : إن رسول الله صلى الله عليه وآله وسلم أخدم فاطمة ابنته جارية اسمها فضة النوبية ، وكانت تشاطرها الخدمة ، فعلمها رسول الله صلى الله عليه ] وآله [ وسلم دعاء تدعو به . . . ( 2 ) .


آري به خاطر همين بي اطلاعي&zwnjها و بي&zwnjسوادي هاي ابن تيميه از معتبر ترين كتاب هاي رجالي خودشان بوده كه به حدي اقوال او مورد تمسخر قرار گرفته كه خيلي ها پيروي خود را از ابن تيميه انكار و يا مخفي مي كنند تا كمتر مورد استهزاء و تمسخر قرار گيرند.


قسمت ششم تا دهم نظر:


آقاي خطآب !


وقتي تا اين جاي كلام ابن تيميه كه خواننده در ابتدا فكر مي&zwnjكند اشكال علمي و قابل توجهي است پاسخش داده شد و پنبه&zwnjاش زده شد مابقي آن كه به قدري سست و بي ارزش است كه بهتر اين است كه ...


گروه پاسخ به شبهات مؤسسه تحقيقاتي حضرت وليّ عصر (عج)

5 | علي.م | Singapore - Singapore | ١٢:٠٠ - ٢٧ آبان ١٣٨٧ |
من شيعه هستم(ارثي و ظاهري). خداييش در بحث بالا برادر شيعيمان مقداري با بي نزاکتي با آقاي سني بحث کرده اند.گويي در بحث کم آورده باشند.
در موارد ششم تا دهم به نظر من عقل و خرد حرف اقاي خطاب را تاييد ميکند.بعلاوه فاطمه چگونه مادري است که تا صبح و سحري بعوض اينکه با بقيه جو براي فرزندان گرسنه اش نان درست کند(بيرحمترين مادر هم گرسنگي فرزندش را طاقت نميآورد)حتما استراحت يا عبادت ميکرده است!
من هر چه فکر مي کنم اين جريان با حقيقت جور در نمي آيد.
ميدانم نظر من را منعکس نمي کنيد.

پاسخ:
جناب علي ! ما نيز مي&zwnjدانيم كه شما سني و خود آقاي خطاب هستيد ! آيا بهتر نيست كه كمي عقلتان را به كار بيندازيد ؟!!

چطور شد كه وقتي صحبت از فضائل اهل بيت رسول خدا صلي الله عليه وآله مي&zwnjشود ، همه چيز را با عقلتان مي&zwnjسنجيد ؛ اما وقتي صحبت از فضائل و مناقب ساختگي ديگران مي&zwnjشود ، تعصب و حميت جاي عقل را مي&zwnjگيرد ؟!!!

وقتي صحبت از فضائل عثمان مي&zwnjشود ، ابن تيميه مي&zwnjگويد ، وي در هر ركعت از نمازش تمام قرآن را مي&zwnjخوانده ، كسي نه تعجب مي&zwnjكند و نه آن را خلاف عقل مي&zwnjداند ؛ اما وقتي صحبت از امير المؤمنين عليه السلام مي&zwnjشود ، همين ابن تيميه مي&zwnjگويد اين كه علي قرآن را حفظ باشد ، معلوم نيست .

وقتي پاي فضائل عمر به ميان مي&zwnjآيد ، وي مي&zwnjتواند از مدينه ، لشكر مسلمانان را در فسا (شهري در شيراز) و يا نهاوند ديده و فرماندهي كند و آن&zwnjها را از شكست نجات دهد ! اما اهل بيت رسول خدا عليهم السلام نمي&zwnjتوانند سه روز روزه بگيرند ؛ چون خلاف عقل و منطق سني است !!!

بلي جناب خطاب ! كسي كه فكرش با مطالب ابن تيميه مسموم شده است ، حقيقت اين جريان و هيچ يك از جريان&zwnjهاي كه در باره اهل بيت عليهم السلام اتفاق افتاده است را باور نخواهد كرد و حتي إبائي ندارد كه صديقه طاهره سلام الله عليها را منافق نيز بداند ؛ همان بانوي كه رسول خدا صلي الله عليه وآله او را برترين بانوي دو عالم معرفي كرده بود !!!



والسلام علي من اتبع الهدي



گروه پاسخ به شبهات

6 | علي.م | United States - St Louis | ١٢:٠٠ - ٢٨ آبان ١٣٨٧ |
از اينکه به اين زودي پاسخ داديد ممنونم.
نميدانم فکر کرديد من خطابم که زود پاسخ داديد يا به همه به اين سرعت جواب ميدهيد.به هر صورت لطف کرديد.

عزيز جان به هر کي دوست داري , و به خدا قسم من شيعه ام(به خدا سيد هم هستم).ولي نگراني شما ديگر نبايد جنگ شيعه و سني باشد.امروزه با وجود اينترنت و دسترسي به اطلاعات و منابع و مورخين مختلف نگراني شما بايد از شک و شبهه جوانان به اصل اسلام و قران و پيامبر باشد. فکر نکنيد من دشمني دارم. نه.تمامي فاميلهاي من نمازشان ترک نميشود.از خانواده خودم تا کل فاميل مشروب خوار نداريم.خودم وقتي 7 سالم بود در وسط تابستان کل روز را روزه ميگرفتم.ولي هميشه با خودم فکر ميکردم چگونه ميشود خدايي بندگانش را سالها بر روي آتش جزقاله کند.و آب جوش در گلويشان بريزد هر چقدر بنده گناهکار باشد.بيرحمترين انسان اگر کسي فرزندش را بکشد اگر يکبار قاتل را در آتش بيندازند از زجه هايي که در آتش ميزند دفعه بعد حاضر نيست او را بسوزاند.آن وقت خدا گنهکار را هزاران سال ميسوزاند!
همين داستان نان جو و خانواده حضرت علي را که عنوان مي کنند واقعا هر جور فکر کنيم با عقل جور در نمي آيد و به داستان سرايي ميماند.چگونه مادري حاضر ميشود فرزندانش از سر شب تا هنگام سحر گرسنه بمانند و او از مابقي جو که در منزل دارد ناني براي آنها درست نکند.اين چگونه مادري است اگر اينگونه مادر پدر خودش بود(ام ابيها) پيامبر بنده خدا هر شب بايد شکم گرسنه سر بر بالش مي گذاشت.
(گور پدر هر چي سني باور کن من سني نيستم)
بسياري از داستانهاي شيعه و حديثهاي آنرا که ميشنويم به حدي الکي است(مرا ببخشيد اينجوري ميگم) که امروزه حتي علما روشون نمي شه اونا را عنوان کنند
شما اگربه همه مسلمانهاي دورو برتون بگيد آيا ميدانيد پيامبر در جنگي براي به زانو در آوردن حريف(يهوديها) نخلهاي آنها را ميکند يا ميسوزاند .اين مورد به گوششان نخورده است و حتي ميگويند دروغ است وقتي آيه قرآن در اثبات اين مورد نشانشان ميدهي با تعجب باور ميکنند و ميگويند خوب کندن نخلها براي اسلام بوده. وقتي اين مورد را ميشنوي با خودت ميگويي نکند موارد بسياري مثل اين از محمد و علي در تاريخ است و به ما نميگويند تا قداست انها لکه دار نشود.
دوست عزيز اگر دوست داشتي جواب مرا بدهي لطف کنيد از احاديث و مشابه آن دليل نياوريد و از دلايل عقلي خود استفاده کنيد.
متشکرم.

پاسخ:
جناب علي.م ! عقل كدام عاقل باور مي&zwnjكند كه كسي شيعه باشد ، فرزند حضرت زهرا باشد ؛ اما از عائشه دفاع كند ؟!!

اگر عقل تو باور نمي&zwnjكند كه اهل بيت بتوانند سه روز روزه بگيرند ، عقل ما نيز باور نمي&zwnjكند كه شما شيعه باشيد . ما هر روز با چندين نفر از سني&zwnjها برخورد مي&zwnjكنيم كه خود را شيعه و برخي از شيعيان متعصب معرفي مي&zwnjكنند و حتي به سني&zwnjها فحاشي مي&zwnjكنند . شما نيز يكي از آن&zwnjها هستيد .

عقل ما باور نمي&zwnjكند كه كسي شيعه باشد ؛ اما احاديث را قبول نداشته باشد . شيعيان به پيروي از قرآن كريم تمامي سخنان رسول خدا صلي الله عليه وآله را عين وحي مي&zwnjدانند و با جان و دل آن را مي&zwnjپذيرند .

در كدام روايت آمده است جو در خانه حضرت زهرا سلام الله عليها بوده و آن حضرت از فرزندان خود دريغ كرده باشد ؟! ادعاي بدون دليل از نظر عقلا ارزش استدلال ندارد . شما ثابت كنيد كه حضرت زهرا از غذا دادن به فرزندانش امتناع كرده و بعد آن را با عقل خود بسنجيد و خلاف عقل بدانيد .

حتي فرض كنيم كه چنين مطلبي درست باشد ، وقتي مادري بداند كه در قبال گرسنه موقتي فرزندانش ، اجر عظيمي نصيب آنان خواهد شد ، عقل هر عاقلي حكم مي&zwnjكند اين گرسنگي موقتي را تحمل كنند تا به پاداش&zwnjهايي كه خداوند خواهد داد برسد . و خداوند نيز در جواب تحمل اين گرسنگي به آن بزرگواران چنين پاداشي داد :

وَ جَزَئهُم بِمَا صَبرَُواْ جَنَّةً وَ حَرِيرًا . مُّتَّكِِينَ فِيهَا عَلىَ الْأَرَائكِ  لَا يَرَوْنَ فِيهَا شَمْسًا وَ لَا زَمْهَرِيرًا . وَ دَانِيَةً عَلَيهِْمْ ظِلَالُهَا وَ ذُلِّلَتْ قُطُوفُهَا تَذْلِيلًا . وَ يُطَافُ عَلَيهِْم بَِانِيَةٍ مِّن فِضَّةٍ وَ أَكْوَابٍ كاَنَتْ قَوَارِيرَا . قَوَارِيرَاْ مِن فِضَّةٍ قَدَّرُوهَا تَقْدِيرًا . وَ يُسْقَوْنَ فِيهَا كَأْسًا كاَنَ مِزَاجُهَا زَنجَبِيلاً . عَيْنًا فِيهَا تُسَمَّى&rlm سَلْسَبِيلا ...
و در برابر صبرشان، بهشت و لباسهاى حرير بهشتى را به آنها پاداش مى&rlmدهد! . اين در حالى است كه در بهشت بر تختهاى زيبا تكيه كرده&rlmاند، نه آفتاب را در آنجا مى&rlmبينند و نه سرما را! .  و در حالى است كه سايه&rlmهاى درختان بهشتى بر آنها فرو افتاده و چيدن ميوه&rlmهايش بسيار آسان است! .  و در گرداگرد آنها ظرفهايى سيمين و قدحهايى بلورين مى&rlmگردانند (پر از بهترين غذاها و نوشيدنى&rlmها) . ظرفهاى بلورينى از نقره، كه آنها را به اندازه مناسب آماده كرده&rlmاند! . و در آنجا از جامهايى سيراب مى&rlmشوند كه لبريز از شراب طهورى آميخته با زنجبيل است ، از چشمه&rlmاى در بهشت كه نامش سلسبيل است!

اگر كسي به خداوند اعتماد داشته باشد و وعده&zwnjهاي او را قطعي بداند ، حاضر است براي رسيدن به چنين پاداشي نه سه روز كه سال&zwnjها روزه بگيرد . تنها كساني اين موارد را خلاف عقل مي&zwnjدانند كه به وعده&zwnjهاي الهي ايمان ندارند .

دوست گرامي ! نمي&zwnjدانم كه شما حديث&zwnjهايي شيعه را الكي مي&zwnjدانيد يا آيات قرآن را !؟ ابتدا گفته&zwnjايد كه احاديث شيعه را الكي مي&zwnjدانيد و بعد آن را از قرآن اثبات مي&zwnjكنيد !!! .



والسلام علي من اتبع الهدي



گروه پاسخ به شبهات

7 | سلامات | United Arab Emirates - Dubai | ١٢:٠٠ - ٢٩ آبان ١٣٨٧ |
هر كس مي خواهد در مورد مذاهب ديگر تحقيق كند اول مذهب بر حق كه اسلام ناب محمدي است و اسلام اهل بيت است را خوب بشناسد.مثال كسي كه نشناخته به سمت مذاهب ضاله برود مانند كسي است كه شنا بلد نباشد و خود را در دريا بيندازد.مسلما" هلاك مي شود و بايد جوابگو باشد.
8 | ابوالحسني | Belgium - Ghent | ١٢:٠٠ - ٢٩ آبان ١٣٨٧ |
اقاي علي.م

بنابر درخواستتان مي خواهم چند نکته عقلي برايتان عرض کنم. نخست آنچه از نوشته شما برداشت مي شود اين است که براي شما دين " در وسط تابستان کل روز را روزه گرفتن است..."!!!
حاشا وکلا! اي کاش اطرافيان شما بجاي درجهالت قرار دادن شما ("به ما نميگويند تا قداست انها لکه دار نشود.") و ارائه چهره مرتاضانه از دين، شما را با اميرمومنان آشنا مي کردند تا بدانيد:
"اول الدين معرفته ، و كمال معرفته التصديق به ، و كمال التصديق به توحيده ، و كمال توحيده الاخلاص له ، و كمال الاخلاص له ، و كمال الاخلاص له نفى الصفات عنه...
اساس دين شناخت خدا، و كمال شناخت ، اعتراف به وجود اوست ، و كمال اعتراف ، درك يكتايى اوست ، و كمال توحيد خدا، پاك ساختن عمل براى اوست و كمال اخلاص در برابر او، اين است كه وى را از صفات ممكنات منزه دانى..." (نهج البلاغه خطبه 1)
آيا شيعه اميرمومنان شناختي که از خداوند دارد " جزقاله کردن است"؟!
آيا دين خشونتباري که شما در آن زيسته ايد با همان خطاب هم خواني ندارد که:

"...(عمر بن خطاب ) خلافت و امت اسلام را به عرصه اى خشن و درشتناك افكند ، عرصه‏اى كه درشتى‏اش پاى را مجروح مى‏كرد و ناهموارى‏اش رونده را به رنج مى‏افكند . لغزيدن و به سر درآمدن و پوزش خواستن فراوان شد . صاحب آن مقام ، چونان مردى بود سوار بر اشترى سركش كه هرگاه مهارش را مى‏كشيد ، بينى‏اش مجروح مى‏شد و اگر مهارش را سست مى‏كرد ، سوار خود را هلاك مى‏ساخت . به خدا سوگند ، كه در آن روزها مردم ، هم گرفتار خطا بودند و هم سركشى . هم دستخوش بى‏ثباتى بودند و هم اعراض از حق . و من بر اين زمان دراز در گرداب محنت ، شكيبايى مى‏ورزيدم... "(نهج البلاغه خطبه 3)

در مورد ابهاماتتان چون فرض شما در فضاي دين اصل بر بي خردي است لذا نمي توانيد آزاد بيانديشيد ( البته اگر بخواهيد ).
مثلا در مورد آيه مذکور آيا مي دانيد طبخ غذا با امروز چه تفاوتهايي داشته؟…
آيا عقل شما براي اين آيات توضيح دارد؟:
1-(71و72 طه)قَالَ آمَنتُمْ لَهُ قَبْلَ أَنْ آذَنَ لَكُمْ إِنَّهُ لَكَبِيرُكُمُ الَّذِي عَلَّمَكُمُ السِّحْرَ فَلَأُقَطِّعَنَّ أَيْدِيَكُمْ وَأَرْجُلَكُم مِّنْ خِلَافٍ وَلَأُصَلِّبَنَّكُمْ فِي جُذُوعِ النَّخْلِ وَلَتَعْلَمُنَّ أَيُّنَا أَشَدُّ عَذَابًا وَأَبْقَى، قَالُوا لَن نُّؤْثِرَكَ عَلَى مَا جَاءنَا مِنَ الْبَيِّنَاتِ وَالَّذِي فَطَرَنَا فَاقْضِ مَا أَنتَ قَاضٍ إِنَّمَا تَقْضِي هَذِهِ الْحَيَاةَ الدُّنْيَا

2-(بقره54)وَإِذْ قَالَ مُوسَى لِقَوْمِهِ يَاقَوْمِ إِنَّكُمْ ظَلَمْتُمْ أَنفُسَكُمْ بِاتِّخَاذِكُمْ الْعِجْلَ فَتُوبُوا إِلَى بَارِئِكُمْ فَاقْتُلُوا أَنفُسَكُمْ ذَلِكُمْ خَيْرٌ لَكُمْ عِنْدَ بَارِئِكُمْ فَتَابَ عَلَيْكُمْ إِنَّهُ هُوَ التَّوَّابُ الرَّحِيمُ

9 | سيد مصطفي | United Arab Emirates - Dubai | ١٢:٠٠ - ٠٢ اسفند ١٣٨٧ |
ا يا در سورْ البقرْ اسم هاى كه به حضرت ادم ياد داده شد اسم هاي كي ها بود؟

پاسخ:
با سلام
دوست گرامي
وظيفه ما پاسخ دادن به سوالات امامت و ولايت است ، مي توانيد در اين زمينه به تفسير الميزان ج 1 ص 117 در ذيل اين آيه مراجعه كنيد كه دو نظر مشهور را مطرح كرده و پاسخ مي گويد :
1- مقصود اسماء خلفاي الهي در زمين و ائمه است
2- مقصود نام تمامي موجودات است
موفق باشيد
گروه پاسخ به شبهات
10 | عارف اميني | Iran - Tehran | ١٢:٠٠ - ٠٨ اسفند ١٣٨٧ |
با اجازه و تشكر فراوان من از مطالب پر محتواي اين سايت در وبلاگم استفاده كردم براي دوستانم متشكر التماس دعا
11 | مهدي موسوي | Bahrain - Manama | ١٢:٠٠ - ٠٥ فروردين ١٣٨٨ |
تمام پيامبران از گل و خاک خلقت شده اند حتي پيامبر مسلمانها محمد صلي الله عليه و آله و لي امامان از نور يعني امامان بر تراز محمد والله المستعان گل کاشتيد آخوند قزويني

پاسخ:
با سلام
دوست گرامي
بحث همه پيامبران از پيامبر خاتم صلي الله عليه وآله وسلم جدا است ؛ تمامي رواياتي كه اين فضائل را براي اهل بيت عصمت عليهم السلام اثبات كرده است ، بيشتر و يا شبيه آن را براي پيامبر ما (ص)‌ نيز ثابت كرده است ؛ همانطور كه اهل سنت نيز اين روايت را نقل كرده اند كه :
1- پيامبر و امير مومنان از يك نور خلق شده اند :
1130 حدثنا الحسن قثنا أحمد بن المقدام العجلي قثنا الفضيل بن عياض قثنا ثور بن يزيد عن خالد بن معدان عن زاذان عن سلمان قال سمعت حبيبي رسول الله صلى الله عليه وسلم يقول كنت انا وعلي نورا بين يدي الله عز وجل قبل ان يخلق آدم بأربعة عشر ألف عام فلما خلق الله آدم قسم ذلك النور جزءين فجزء أنا وجزء علي عليه السلام
فضائل الصحابة لابن حنبل ج 2 ص 662 ، اسم المؤلف: أحمد بن حنبل أبو عبد الله الشيباني الوفاة: 241 ، دار النشر : مؤسسة الرسالة - بيروت - 1403 - 1983 ، الطبعة : الأولى ، تحقيق : د. وصي الله محمد عباس
2- پيامبر و امير مومنان از يك شجره اند :
عن جابر بن عبد الله قال سمعت رسول الله صلى الله عليه وسلم يقول الناس من شجر شتى وانا وعلي من شجرة واحدة
المعجم الأوسط ج 4 ص 263 ، اسم المؤلف: أبو القاسم سليمان بن أحمد الطبراني الوفاة: 360 ، دار النشر : دار الحرمين - القاهرة - 1415 ، تحقيق : طارق بن عوض الله بن محمد ,‏عبد المحسن بن إبراهيم الحسيني
3- پيامبر و امير مومنان و هارون و يحيي از يك گل هستند :
حدثنا موسى بن جعفر بن محمد عن أبيه عن جده قال قال رسول الله صلى الله عليه وسلم خلقت أنا وهارون بن عمران ويحيى بن زكريا وعلي بن أبي طالب من طينة واحدة
تاريخ بغداد ج 6 ص 58، اسم المؤلف: أحمد بن علي أبو بكر الخطيب البغدادي الوفاة: 463 ، دار النشر : دار الكتب العلمية - بيروت
اما در مقابل رواياتي جعل كرده و گفتند : من و ابوبكر از يك گل خلق شديم !!! و....
خلقت أنا وأبو بكر من طينة واحدة
الفردوس بمأثور الخطاب ج 2 ص 191 ، اسم المؤلف: أبو شجاع شيرويه بن شهردار بن شيرويه الديلمي الهمذاني الملقب إلكيا الوفاة: 509 هـ ، دار النشر : دار الكتب العلمية - بيروت - 1406 هـ - 1986م ، الطبعة : الأولى ، تحقيق : السعيد بن بسيوني زغلول
بنا بر اين بهتر است به جاي انكار اين روايت كه شيعه و سني آن را نقل كرده اند ،حقيقت را بپذيريد .
موفق باشيد
گروه پاسخ به شبهات
12 | mohammad | United States - Memphis | ١٢:٠٠ - ١١ فروردين ١٣٨٨ |
آقاي خطاب، راجع به اينکه فاطمه زهرا عليها السلام به بچه اش تا 3 روز غذا ندادند هيچ چيز از صفت مادري را از ايشان کم نميکند و با عقل هم سازگار است . زيرا که اين بزرگان يعني اهل البيت عليهم السلام اجمعين نهايت سختي را در جامعه کشيدند و سر مشقي هستند براي تمام افراد بشر در تمام تاريخ. اينها به ما درس دادند که الان هم يک بچه افريقي وقتي چند روزي غذا ندارد وقتي به تاريخ و زندگي بزرگان بپردازد از درون با اين بزرگان يک رابطه عميق خود به خود ايجاد ميگردد. کار و عمل اين بزرگان را کار عادي و ساده اي تلقي نکنيد و با عقل کوچک خود قياس نکنيد. فضائل اينها را از زبان خود حضرته محمّد مصطفي صلي الله عليه وآله بخوانيد و به عمق مسئله فکر کنيد تا شايد هدايت شويد ان شااللّه. خود حضرت محمّد صلي الله عليه وآله وقتي که از اين دنيا رفتند با شکم خالي رفتند. فرقشان با ان طرف اين است كه آدم هابي مثل معاويه از پر خوري از اين دنيا رفتند. موفق باشيد
13 | عليرضا ن | Iran - Tehran | ٢١:٠٦ - ١٩ اسفند ١٣٩٠ |
با عرض سلام به گروه پاسخ به شبهات در آيه 8سوره انسان ( و يطعمون الطعام علي حبه مسکينا و يتيما و اسيرا)، با توجه به اينکه اگر نقل قول مفسران اهل سنت را قبول کنيم که اين آيه را مکي مي دانند ، اين سوال پيش مي آيد که در اين ايه شريفه واژه اسير به کار برده رفته است که اين معني را مي رساند که اگر اين ايه مکي باشد، در زمان 13سال رسالت رسول اکرم (ص) در مکه جنگي صورت نگرفت تا اسيري وجود داشته باشد، که در اين صورت سوره انسان مدني مي باشد. از گروه پاسخ به شبهات تقاضا دارم که آيا اين استدلال صحيح است؟

پاسخ:

با سلام

دوست گرامي

شان نزول اين آيه ، طبق مدارك ذكر شده ، در ماجراي اسير و مسكين است ، و در بخش نظرات هم ادله فراواني آمده است كه مدني بودن آن را ثابت مي‌كند ؛ موفق باشيد

گروه پاسخ به شبهات

14 | عليرضا ن | Iran - Tehran | ٠٢:٠٩ - ٠٢ مرداد ١٣٩١ |
با سلام گروه پاسخ به شبهات، در آيه 6سوره مائده ، قرآن در مورد وضو و غسل و تيمم صحبت مي کند و از طرفي ديگر مفسران مي گويند که سوره مائده مدني است، آيا اين ايه نيز مدني مي باشد يا مکي؟ و از طرفي ديگر خداوند در سوره هاي مکي ، دستور به اقامه نماز مي دهد. آيا اين آيه مکي است، يا اينکه اين ايه يکبار در مکه و يکبار در مدينه نازل شده است. و همچنين ، نماز جمعه آيا در مدينه بر مسلمانان واجب شده است يا نه؟ اگر در مدينه واجب شده است در سال چندم هجري؟ با تشکر

پاسخ:
باسلام
دوست گرامي
هرچند آيه وضوء مدني است ولي نكته اي كه بايد به آن دقت كرد اين است كه بعضي از آيات حكمشان قبل از نزول بوده است مانند وضوء كه وجوبش در مكه بوده ولي نزول آيه وضوء در مدينه است همچنين برعكس زكات، وجوبش در مدينه بوده درحالي كه ايه «وَ أَقِيمُوا الصَّلاةَ وَ آتُوا الزَّكاةَ» كه در سوره مزّمّل است، در مكه نازل شده است كه قبل از وجوب زكاة، نازل شده است بنابراين وجوب نماز و وجوب وضوء در مكّه بود و نزول آيه وضوء در مدينه دلالت ندارد كه قبلا واجب نبوده است. مرحوم كليني جريان وجوب نماز در شب معراج و نحوة انجام آن را ضمن حديث معراج به تفصيل بيان كرده، از جمله آورده است: در شب معراج خطاب به پيامبر ـ صلي الله عليه و آله ـ گفته شد: يا محمد به نزد آبي كه از پايين عرش جريان دارد و اسم آن (ص) است، نزديك شو و با آن آب وضوء نما و براي پروردگارت نماز بگذار، حضرت نزد آن آب رفت و با دست راست از آن آب برداشت ، خطاب شد: صورتت را بشوي زيرا تو بسوي عظمت من نگاه مي كني، بعد هر دو دست راست و چپ را بشوي، زيرا با دست خود كلام مرا مي گيري، بعد سرت را بعد هر دو پايت را مسح كن زيرا بر تو بركت نازل مي كنم و به جايي ترا مي برم كه هيچ كس نرفته است. بعد خطاب شد: يا محمد به سوي (حجرالاسود) روي گردان و تكبير بگو: بعد خطاب شد: نام مرا بخوان، «بسم الله الرحمن الرحيم» بگو، بعد خطاب شد كه مرا حمدكن (سوره حمد را تا آخر بخوان) بعد وحي شد: اي محمد اوصاف پروردگارت را بگو كه در سوره توحيد آمده است (قل هو الله احد...) را بخوان، بعد وحي شد كه براي پروردگارت ركوع بجا آور و در آن خدا را تعظيم نما «سبحان ربي العظيم» بگو، بعد وحي شد، سرت را بردار و راست قامت بايست، بعد وحي آمد كه براي پروردگارت سجده كن و بگو: «سبحان ربي الاعلي» بعد وحي شد راست بنشين، وقتي حضرت نشست و به سوي عظمت خداوند نگاه كرد كه براي او تجلي كرده بود، دوباره سر به سجده گذاشت. بعد خطاب رسيد سر از سجده بردار و دوباره راست قامت بايست و همان كار قبل را تكرار نما (در ركعت دوم به جاي سوره توحيد سوره قدر را دستور داده شد كه حضرت بخواند كه اوصاف و نسبت پيامبر و اهل بيت ـ عليهم السّلام ـ است) بعد از انجام سجده دوم در ركعت دوم، حضرت راست نشست و تشهد خواند و بر خود و اهلبيت خود درود فرستاد، بعد ديد كه ملائكه ي الهي و انبياء در اطراف او صف كشيده اند، حضرت طبق دستور خداوند فرمود: «السلام عليكم و رحمة الله و بركاته . فروغ من الكافي، بيروت، نشر دار التعارف، 1401 ق، ج 3، ص 482 تا ص 489،
اما درباره نماز جمعه بايد گفت وجوب آن همچنان كه عده اي گفته اند در مكه بود ولي چون اقامه نماز جمعه نياز به آرامش و امنيت دارد لذا در مكه برگزار نشد ولي پيامبرصلي اله عليه وآله در همان سال اول هجرت قبل از ورود به مدينه آن را تاسيس و اقامه كردند
موفق باشيد
گروه پاسخ به شبهات


15 | عليرضا ن | Iran - Tehran | ١٥:٤٨ - ٠٢ مرداد ١٣٩١ |
با سلام گروه پاسخ به شبهات در قرآن کريم ترکيب روح القدس بکار رفته است که اين ترکيب چهار بار آمده است که سه بار در مورد حضرت عيسي(ع) است که اين ايات هستند: 1)وَ لَقَدْ ءَاتَيْنَا مُوسى الْكِتَب وَ قَفَّيْنَا مِن بَعْدِهِ بِالرُّسلِوَ ءَاتَيْنَا عِيسى ابْنَ مَرْيَمَ الْبَيِّنَتِ وَ أَيَّدْنَهُ بِرُوح الْقُدُسِأَ فَكلَّمَا جَاءَكُمْ رَسولُ بِمَا لا تهْوَى أَنفُسكُمُ استَكْبرْتُمْ فَفَرِيقاً كَذَّبْتُمْ وَ فَرِيقاً تَقْتُلُونَ--آيه 87سوره بقره 2)تِلْك الرُّسلُ فَضلْنَا بَعْضهُمْ عَلى بَعْضٍمِّنْهُم مَّن كلَّمَ اللَّهُوَ رَفَعَ بَعْضهُمْ دَرَجَتٍوَ ءَاتَيْنَا عِيسى ابْنَ مَرْيَمَ الْبَيِّنَتِ وَ أَيَّدْنَهُ بِرُوح الْقُدُسِ وَ لَوْ شاءَ اللَّهُ مَا اقْتَتَلَ الَّذِينَ مِن بَعْدِهِم مِّن بَعْدِ مَا جَاءَتْهُمُ الْبَيِّنَت وَ لَكِنِ اخْتَلَفُوا فَمِنهُم مَّنْ ءَامَنَ وَ مِنهُم مَّن كَفَرَوَ لَوْ شاءَ اللَّهُ مَا اقْتَتَلُوا وَ لَكِنَّ اللَّهَ يَفْعَلُ مَا يُرِيدُ---آيه 253سوره بقره و همچنين آيه 110سوره مائده. و همچنين يکبار نيز اين ترکيب در ايه 102سوره نحل آمده است که روح القدس به عنوان حامل آيات قران معرفي شده است: قُلْ نَزَّلَهُ رُوحُ الْقُدُسِ مِن رَّبِّك بِالحَْقّ‏ِ لِيُثَبِّت الَّذِينَ ءَامَنُوا وَ هُدًى وَ بُشرَى لِلْمُسلِمِينَ‏، که مفسرين آن را به جبرئيل تفسير کرده اند. گروه پاسخ به شبهات ايا اين روح القدسي که در ايه 102سوره نحل بکار رفته ، همان روح القدس در ايات 87و253 سوره بقره و 110سوره مائده است؟ لطف کنيد ، جواب کامل بدهيد؟ با تشکر

پاسخ:
باسلام
دوست گرامي
درباره روح القدس علماء نظرات مختلفي دارند : طبرسي در تفسير مجمع البيان ذيل آيه 87 سوره بقره وايدناه بروح القدس مي‌نويسد: مراد از روح القدس جبرئيل ـ عليه‌السّلام ـ است (كه نظر قتاده و سدي و ضحاك و ربيع نيز همين است) و ابن زيد مي‌گويد مراد از روح القدس، انجيل است، همان طور كه قرآن را روح ناميده‌اند، كذلك اوحينا اليك روحاً من امرنا و ضحاك از ابن‌عباس نقل مي‌كند كه «روح» اسمي است كه عيسي ـ عليه‌السّلام ـ بوسيله آن مرده‌ها را زنده مي‌كرد. در ادامه مرحوم طبرسي مي‌گويد، قوي‌ترين نظرها، گفته كسي است كه گويد: مراد جبرئيل ـ عليه‌السّلام ـ است. مي گويد: اگر سؤال شود چرا از بين انبياء فقط عيسي ـ عليه‌السّلام ـ را از بين انبياء ذكر نمود، در حاليكه همه انبياء مورد تائيد جبرائيل ـ عليه‌السّلام ـ بوده‌اند؟ در جواب بايد گفت: چون حضرت عيسي ـ عليه‌السّلام ـ از ابتداي زندگي تا آخر، جبرائيل او را همراهي مي‌كرد و هنگامي كه يهود مي‌خواست او را به شهادت برسانند، عيسي ـ عليه‌السّلام ـ را به آسمان، بالا برد.طبرسي، مجمع البيان، بيروت، دارالمعرفة، چاپ دوم، ج1، ص 199، ذيل آيه 78 بقره
فخر رازي در تفسير‌كبير چنين مي‌گويد: در معني روح القدس اختلاف است نظر اول اين است كه: مراد جبرائيل است» و علت اينكه جبرائيل را روح ناميده‌اند چند وجه دارد. 1. مراد از روح القدس يعني روحي كه مقدس است... و بخاطر بلند مرتبه‌اي آن در نزد خدا. 2. چون بوسيلة جبرائيل دين زنده مي‌شود، همان طور كه بدن بوسيله روح زنده مي‌شود. زيرا جبرائيل مأمور آوردن وحي به سوي انبياء است و پيامبران بوسيله آن دين را زنده مي‌كنند. 3. چون روحانيت در اين فرشته غلبه دارد... نظر دوم: مراد انجيل است همان‌گونه كه درباره قرآن آمده: روحاً من امرنا (شوري:52) و وجه نامگذاري به اين نام به خاطر اين است كه چون دين بوسيله آن زنده مي‌شود و مصالح دنيا بخاطر انجيل منظم و رديف مي‌شود. نظر سوّم: اسمي كه عيسي ـ عليه‌السّلام ـ بوسيله آن مرده‌ها را زنده مي‌كرد... چون جبرائيل از هواي نوراني، لطيف خلق شده، بيشتر به روح شباهت دارد، از اين رو اطلاق اسم روح بر جبرائيل او‌لويت دارد .كلام فخررازي، تفسير كبير، بيروت، داراحياء التراث العربي، چاپ دوم، 1417ه‍ ، ج 1، ص 596، چاپ رحلي.
نظر علامه مجلسي رحمه الله از بحار الانوار:
روح القدس، اسم ديگر جبرائيل ـ عليه‌السّلام ـ است و با اذن خداي تبارك و تعالي انبياء و ائمه ـ عليهم السّلام ـ را به وسيله ي علم تربيت و تائيد مي‌كرد و الروح، اسم ملكي ديگر است كه روز قيامت خدا مي‌فرمايد: يوم يقوم الروح.مجلسي، محمدباقر، بحارالانوار، ج 17، ص 106 ، ذيل ح 16 باب 16 و ج 25، ص 40، باب 2، ذيل ح 11، و ج 61، ص 63، باب 42، ذيل حديث 50
آيت الله مكارم در تفسير نمونه ديل آيه شريفه 87 سوره بقره چنين گويد:
مفسران بزرگ دربارة روح القدس تفسيرهاي گوناگوني دارند.
1. برخي گفته‌اند منظور جبرئيل است، شاهد اين سخن آيه 102، نحل است: قل نزّله روح القدس من ربك بالحق... اما چرا جبرئيل را روح القدس مي‌گويند؟ به خاطر اين است كه از طرفي جنبه روحانيت در فرشتگان مسأله روشني است و اطلاق «روح» بر آن ها كاملاً صحيح است، و اضافه كردن آن به «القدس» اشاره به پاكي و قداست فوق العاده اين فرشته است.
2. بعضي ديگر معتقدند «روح القدس» همان نيروي غيبي است كه عيسي ـ عليه‌السّلام ـ را تائيد مي‌كرد...
3. بعضي از مفسران نيز روح القدس را به معني«انجيل» تفسير كرده‌اند. ولي دو تفسير اول نزديكتر به نظر مي‌رسد.مكارم شيرازي، ناصر، تفسير نمونه، تهران، دارالكتب الاسلاميه، 1371، ج 11، ص 329
نتيجه اينكه بر اساس سخنان دانشمندان و استدلال هاي آنها به قرآن و روايات روح القدس، فرشته بزرگ خدا همان جبرئيل ـ عليه‌السّلام ـ است و كار تائيد و كمك كردن به انبياء و ائمه ـ عليهم السّلام ـ و نازل كردن وحي الهي بر پيامبران را انجام مي‌دهد، البته چون خودش فرشته بزرگ الهي است، ممكن است، در برخي از كارها از فرشته‌هاي تحت فرمان خود هم استفاده كند و باز صحيح است كه گفته شود روح القدس (جبرئيل) آن كار را انجام داده است.
موفق باشيد
گروه پاسخ به شبهات
16 | عليرضا ن | Iran - Tehran | ٠٣:٤٧ - ٠٣ مرداد ١٣٩١ |
با سلام
گروه پاسخ به شبهات ،در اياتي مثل آيه 44و69 سوره مائده و ايه 146سوره انعام و 17سوره حج ،واژه هادوا به کار رفته است که مفسرين آن را ، يهود معنا نموده اند، دليل اين کار چيست؟
با تشکر از زحمات شما گروه پاسخ به شبهات
17 | عليرضا ن | Iran - Tehran | ٠٦:٠٤ - ٠٦ شهریور ١٣٩١ |
با سلام گروه پاسخ به شبهات در مورد جواب نظر شماره 15: هرگاه لفظ زکات در قران کريم و به خصوص آن گاه که در کنار و هم رديف واژه صلاة قرار مي گيرد، معنايي فراتر مي دهد و آن عبارت است از ، بخشيدن مال در راه خدا است. اين معنا از زکات را از آياتي چند از قرآن کريم که در باره پيامبران گذشته به کار برده شده،مي توان استفاده نمود از جمله آيه 102سوره انبيا. و در تعدادي از آيات سور مکي نيز لفظ زکات به کار رفته و مقصود صدقه مستحبي است نه زکاتي که شما ذکر نموديد، زيرا زکات واجب به طور مسلم پس از هجرت رسول الله(ص) از مکه به مدينه و در عصر حاکميت بخشيدن به قوانين و تکاليف ديني بوده است ، زيرا آيه اي که بيانگر وجوب زکات در اصطلاح ديني مي کند با تعبير صدقه در قرآن از ان ياد شده است، آنجا که خداوند در آيه 103سوره توبه مي فرمايد:(خُذْ مِنْ أَمْوَلهِِمْ صدَقَةً تُطهِّرُهُمْ وَ تُزَكِّيهِم بهَا وَ صلِّ عَلَيْهِمْ إِنَّ صلَوتَك سكَنٌ لهَُّمْ وَ اللَّهُ سمِيعٌ عَلِيمٌ=از اموال آنها صدقه اى (زكات ) بگير تا به وسيله آن آنها را پاك سازى و پرورش دهى ، و به آنها (هنگام گرفتن زكات ) دعا كن كه دعاى تو مايه آرامش آنها است و خداوند شنوا و دانا است ). همچنين شما با کدام دليل مي فرماييد که : بعضي از آيات حكمشان قبل از نزول بوده است مانند وضوء كه وجوبش در مكه بوده ولي نزول آيه وضوء در مدينه است همچنين برعكس زكات، وجوبش در مدينه بوده درحالي كه ايه «وَ أَقِيمُوا الصَّلاةَ وَ آتُوا الزَّكاةَ» كه در سوره مزّمّل است، در مكه نازل شده است . باتشکر

پاسخ:
با سلام
دوست گرامي
حضرت آيت الله مكارم شيرازي مدظله در اين مورد مي فرمايند: «از نظر اسلام هم زكات واجب داريم و هم زكات مستحب؛ زيرا جمع آورى زكات پس از هجرت پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله به مدينه انجام شد. در حالى كه در سوره‏ هاى مكّى نيز سخن از زكات به ميان آمده، و خداوند مردم را به پرداخت زكات تشويق كرده است؛ حتماً منطور، زكات مستحبّى است، يا زكاتهاى واجب كه در آن زمان كه حكومت اسلامى تشكيل نشده بود جمع آورى نمى‏شد.
به سه نمونه از اين آيات، كه در مكّه نازل شده است، توجّه كنيد:
الف- در آيه چهارم سوره مؤمنون، كه يك سوره مكّى است، مى ‏خوانيم:
وَالَّذينَ هُمْ لِلزَّكاةِ فاعِلُونَ‏ ؛ آنها (مؤمنان كسانى هستند) كه زكات را انجام مى ‏دهند.
در اين آيه شريفه پرداخت زكات به عنوان يكى از صفات مؤمنين مطرح شده است و از آنجا كه اين سوره مكّى است و اين آيه قبل از تشريع حكم زكات نازل شده است، در مى ‏يابيم كه زكات مستحب منظور بوده است.
ب- در آيه سوم سوره نمل، كه در وصف مؤمنان است، مى‏خوانيم:
الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلوةَ وَيُؤْتُونَ الزَّكاةَ وَهُمْ بِالْآخِرَةِ هُمْ يُوقِنُونَ‏ ؛ مؤمنان كسانى هستند كه نماز را برپا مى ‏دارند و زكات را ادا مى ‏كنند و به آخرت يقين دارند.
سوره نمل نيز از سوره‏هاى مكّى است، بنابراين منظور از زكات در آيه فوق، زكات مستحبّى است.
ج- در آيه 39 سوره روم مى‏خوانيم:
وَما آتَيْتُمْ مِنْ زَكاةٍ تُرِيدُونَ وَجْهَ اللَّهِ فَاولئِكَ هُمُ الْمُضْعِفُونَ‏ ؛ آنچه را به عنوان زكات مى‏ پردازيد و تنها رضاى خدا را مى‏طلبيد (مايه بركت است؛ و) كسانى كه چنين مى‏ كنند داراى پاداش مضاعفند.
اين سوره هم مكّى است و منظور از زكات در آيه فوق زكات مستحبّى است.
بنابر اين، طبق آنچه از قرآن استفاده مى‏ شود، هم زكات واجب داريم و هم زكات مستحبّى؛ همانگونه كه در فقه شيعه برخى از اجناس زكات واجب دارد و زكات برخى ديگر از اجناس مستحب است. (آيات ولايت در قرآن ص 102)
نماز و زكات در 27 آيه از قرآن مجيد در كنار يكديگر قرار گرفته‏ اند كه نشان مى‏ دهد اين دو براى تأمين سعادت فرد و جامعه، لازم و ملزوم يكديگرند.»
اما در مورد آيه وضو محمد غرناطي در تفسيرش مي گويد اين آيه بخاطر قسمتي كه تيمم را بيان مي كند در غزوه مريسيع كه پس از هجرت بوده و مسلمانان آب براي وضو نداشته اند نازل شده وي پس از آن مي گويد: «قد كان الوضوء مشروعا قبلها ثابتا بالسنة» حكم وضو قبل از آن بوسيله سنه تشريع و ثابت بوده است.(كتاب التسهيل لعلوم التنزيل، ج1 ص170، محمد بن أحمد بن محمد الغرناطي الكلبي ، دار النشر : دار الكتاب العربي - لبنان - 1403هـ- 1983م ، الطبعة : الرابعة)
موفق باشيد
گروه پاسخ به شبهات
(1)
18 | دوست | United States - New York | ١٥:١٧ - ١٦ تير ١٣٩٢ |
با سلام خدمت برادران و عزيزان گروه پاسخ به شبهات
انسان موجود عجيبيه چرا که گاهي چيزي رو به چشم هم ببينه اگه با آنچه توي دلش کاشته منافات داشته باشه منکر مي شه موسي(ع) براي قومش چکار کرد نتيجه چي شد و عيسي (ع) و ... از خدا بخواهيم و از همه کساني که مقام قرب الهي دارند رو شفيع قرار بديم که نور معرفت رو در دلهاي ما قرار بده چون فقط نور خداست که دلها رو زنده مي منه و از خدا بخواهيم مهر بر دلهايمان نزنه که آخر بدبخيته والسلام عليکم و رحمه الله و برکاته
   
* نام:
* پست الکترونیکی:
* متن نظر :
  

آخرین مطالب
پربحث ترین ها
پربازدیدترین ها